وجه التزام یا خسارت قراردی از موارد مهم و قابل درج در قرارداد ها است و طرفین قرارداد فروشنده و خریدار باید این مورد را به نفع خود در قرارداد ذکر نمایند در واقع وجه التزام مبلغی است که در قرارداد معین می شود برای زمانی که متعهد در زمان تعیین شده و در فرصت معینی که وجود دارد به تعهدات خود عمل نمی نماید یا به صورت ناقص عمل نموده و تعهدات خود را ناتمام گذاشته است که در این موارد طرف مقابل که خسارت دیده می تواند با وجود وجه التزام و خسارت قراردادی مشخص شده در قرارداد دادخواست الزام به انجام تعهد به همراه مطالبه وجه التزام از تاریخی که باید تعهد خود را به اتمام می رسانده مثلاً در تاریخ معینی مورد معامله خودرو یا ساختمان را تحویل می داده یا سند را به نام خریدار انتقال می داده و… را مطرح نماید.
در این برگ وجه التزام یا خسارت قراردادی بررسی شده است اگر می خواهید در این باب 1 را داشته باشید به وکلای تهران وکیل از طریق راه های ارتباطی درج شده مراجعه کنید
معمولاً وجه التزام یا خسارت قراردادی به صورت روزانه تعیین می گردد و مبالغ سنگینی را تشکیل می دهد تا متعهد در زمان معین ملزم به انجام تعهد خود به درستی باشد.اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف متخلف مبلغی مشخص به عنوان خسارت،تأدیه نماید حاکم نمی تواند او را بیشتر یا کمتر از آنچه ملزم شده است محکوم نماید اما مبلغ وجه التزام می تواند بیشتر از خسارت واقعی باشد.
مطالبه خسارت حاصل از عدم اجرای تعهدات
طبق ماده226 قانون مدنی:در مورد عدم ایفاء تعهدات از طرف یکی از متعاملین؛طرف دیگر نمی تواند ادعای خسارت نماید مگر اینکه برای ایفای تعهد مدت معینی مقرر شده و مدت مزبور منقضی شده باشد و اگر برای ایفای تعهد مدتی مقرر نبوده طرف وقتی می تواند ادعای خسارت نماید که اختیار موقع انجام با او بوده و ثابت نماید که انجام تعهد را مطالبه کرده است.
در واقع برای ایفای تعهد یا
1- مدت معین شده که در این صورت نیاز به مطالبه متعهدله ندارد و از زمان نقض عهد متعهد مسؤل است یا
2- مدت معین نشده و اختیار موقع انجام تعهد با طلبکار نباشد و تعهد حال باشد که در این صورت نیاز به مطالبه متعهدله ندارد و از زمان نقض عهد متعهد مسؤل است و
3-مدت معین نشده اما اختیار انجام تعهد با طلبکار باشد که در اینصورت نیاز به مطالبه دارد و از زمان مطالبه متعهد مسؤل است.
خسارت تأخیر تأدیه در دعاوی مختلف از چه تاریخی تعیین می گردد؟
- در تعهدی که موضوع آن مبلغی پول است تأخیر مدیون پس از مطالبه شرط ایجاد حق برای گرفتن خسارت است و گذشتن موعد کافی نیست مگر اینکه قراردادی راجع به خسارت و تاریخ آن بسته شده باشد و در موردی هم که تاریخ پرداخت در قرارداد معین نشده باشد خسارت تأخیر از تاریخ قرارداد حساب می شود.
- اگر زن بخواهد از بابت تأخیر در پرداخت مهری که عندالمطالبه بر عهده ی شوهر است خسارت بگیرد باید آن را مطالبه کند.
- اثبات تأخیر در پرداخت اجاره بها یا اجرت المثل املاک برای صدور اجراییه بر تخلیه و وصول اجاره بها موکول به ابلاغ اخطار دفترخانه ی تنظیم کننده ی سند اجاره یا اظهارنامه به مستأجر در مورد اجاره های عقب افتاده است.
گرفتن خسارت تأخیر تأدیه منوط به مطالبه ی رسمی است ولی هرگاه قرارداد ویژه ای برای جبران خسارت باشد تاریخ استحقاق طلبکار تابع آن است مگر مواردی که قانون حکم ویژه ای دارد مانند خسارت تأخیر تأدیه نسبت به برات و سفته و چک که از روز اعتراض محسوب می شود یا معاملات رهنی که از تاریخ انقضای مدت سند است.
شرط عدم مسئولیت متعهد چیست؟
شرط عدم مسئولیت متعهد در صورت اجرا نشدن تعهد نافذ است مگر در مورد صدمه های بدنی و لطمه به حقوق مربوط به شرافت شخصی و اظرار عمدی طرف قرارداد.
عدم انجام تعهد به واسطه قوه ی قاهره چه مسئولیتی دارد؟
اگر متعهد به واسطه ی حادثه ای که دفع آن خارج از حیطه ی اقتدار اوست نتواند از عهده ی تعهد خود برآید محکوم به تأدیه خسارت نخواهد بود.وقتی قوه قاهره مانع اجرای تعهد می شود اگر زمان اجرای تعهد قید تعهد باشد (وحدت مطلوب) قرارداد منفسخ می شود و متعهد از جبران خسارت معاف خواهد شد اما اگر زمان اجرای تعهد قید تعهد نباشد(تعدد مطلوب) قرارداد به حال خود باقی است و متعهد از جبران خسارت معاف خواهد بود و البته متعهد له نیز در صورت غیرقبل پیش بینی بودن حادثه حق فسخ قرارداد را دارد بنابراین وجه التزام در واقع توافق طرفین در خصوص میزان خسارت است پس در جایی که اساساً خسارت قابل مطالبه نباشد وجه التزام اصولاً قابل مطالبه نیست اما اگر متعهد اجرای تعهد را حتی در صورت بروز قوه قاهره نیز تضمین کرده باشد معاف از مسئولیت خسارت نیست.
برای دریافت مشاوره حقوقی ملکی توسط 1 به صفحه فوق مراجعه نمایید.
جدول خلاصه: وجه التزام یا خسارت قراردادی
| مفهوم | ویژگی | تفاوت |
|---|---|---|
| وجه التزام | مبلغی که از قبل در قرارداد تعیین شده و در صورت تخلف، پرداخت می‌شود. | مبلغ از پیش تعیین شده است، نیازی به اثبات ضرر و زیان نیست. |
| خسارت قراردادی | غرامتی که در صورت تخلف از قرارداد، به طرف مقابل پرداخت می‌شود. | مبلغ بر اساس میزان ضرر و زیان واقعی محاسبه می‌شود. |
| وجه التزام | میتواند به عنوان جریمه تعبیر شود. | در صورت عدم تعیین مبلغ در قرارداد، قابل مطالبه نیست. |
| خسارت قراردادی | قابل مطالبه در صورت اثبات ضرر و زیان است. | قاضی میتواند میزان خسارت را تعیین کند. |
| هر دو | هدف هر دو جلوگیری از تخلف از قرارداد و جبران خسارت است. | قابل توافق بین طرفین قرارداد هستند. |
پرسش و پاسخ متداول
سوال: تفاوت اصلی بین وجه التزام و خسارت قراردادی چیست؟
تفاوت اصلی در نحوه تعیین مبلغ قابل پرداخت است. وجه التزام مبلغی از پیش تعیین شده در قرارداد است، در حالی که خسارت قراردادی بر اساس میزان ضرر و زیان واقعی محاسبه می‌شود و نیاز به اثبات دارد.
سوال: آیا میتوان در یک قرارداد هم وجه التزام و هم خسارت قراردادی پیشبینی کرد؟
بله، این امکان وجود دارد. در این صورت، در صورت تخلف، میتوان یکی از این دو را مطالبه کرد. البته باید در قرارداد به این موضوع اشاره شود.
سوال: اگر وجه التزام در قرارداد تعیین نشده باشد، چه اتفاقی میافتد؟
در این صورت، طرف زیاندیده میتواند خسارت قراردادی خود را بر اساس میزان ضرر و زیان واقعی اثبات کند و مطالبه نماید.
سوال: آیا میتوان از وجه التزام بیشتر از خسارت واقعی مطالبه کرد؟
خیر، قاضی میتواند وجه التزام را تعدیل کند اگر بیش از حد غیرمنصفانه باشد. هدف جبران خسارت است نه تنبیه بیش از حد.
نتیجه گیری و سخن نهایی
درک تفاوت بین وجه التزام و خسارت قراردادی برای تنظیم صحیح قراردادها و جلوگیری از اختلافات حقوقی ضروری است. انتخاب بین این دو به شرایط و توافق طرفین بستگی دارد. مشاوره با متخصص حقوقی برای تعیین بهترین روش در قرارداد، به ویژه قراردادهای پیچیده، به شدت توصیه می‌شود. استفاده مناسب از این ابزارها میتواند به تضمین اجرای قرارداد و جلوگیری از زیان‌های احتمالی کمک کند. به یاد داشته باشید که شفافیت و دقت در تنظیم قرارداد، کلید موفقیت در هر معامله است.
بدون دیدگاه