مشاوره حقوقی چک

شايد بتوان گفت چك مهم ترين سند تجاري كشور است و نقشي بسيار سازنده در نظام اقتصادي كشور ايفا ميكند اين سند تجاري پر استفاده در ايران به عنوان مهم ترين ابزار پرداخت محسوب ميشود
نقش چك در نظام اقتصادي ايران را ميتوان از ميزان استفاده از آن دريافت
به طور متوسط سالانه ٤٠ الي ٥٠٪؜ پرداخت ها با چك انجام ميشود.
البته چك كاغذي به دليل هزينه هاي بالا و ريسك ذاتي كه در خود دارد همواره يكي از گزينه هايي بوده است كه براي جايگزين كردن آن به طرق مختلف تلاش هاي بسياري شده است
همينطور كشور هاي ديگر نيز مانند ما در سال هاي اخير تلاش كردند براي چك كاغذي جايگزين پيدا كنند.
و حضور چك كاغذي را در اقتصاد خود كمرنگ تر كنند.

مشاور حقوقي چك در لغت
چك در لغت به معناي نوشته ايي است كه با آن اين امكان را خواهيد داشت كه پولي كه در بانك داريد را برداشت
يا به شخص ديگري حواله دهيد.
چك در گذشته با نام هاي ديگري همچون قباله حجت و عهد نامه نيز شناخته شده است.

به نوعي چك يك قول پولي است كه به گيرنده توسط فرستنده داده ميشود مه در تاريخ مشخص ميتواند مقدار پول مشخصي از حساب جاري فرد صادركننده برداشت كند.
متاسفانه امروزه با توجه به نوسانات شديد قيمت اغلب از دريافت چك خودداري ميكنند و اصرار بر وجه نقد است ولي باز هم در معاملات با حجم بالا نميتوان نقش چك را ناديده گرفت
خصوصا چك تضمين شده.
بنابراين اگر صاحب كسب و كار هستيد يا قصد راه اندازي آن را داريد بهتر است به فكر داشتن دسته چك باشيد.
يكي از قابليت هاي مهم چك قابليت نقل و انتقال هست
چك ميتواند در وجه حامل صادر شود كه در اين صورت هركسي كه دارنده چك هست ميتواند به بانك مراجه كرده و چك را وصول كند
ولي اگر چك در وجه شخصي خاص نوشته شده باشد براي انتقال آن بايد چك ظهر نويسي شود

ظهر نويسي روشي براي انتقال اسناد تجاري است كه با امضا در پشت سند به سه دليل انجام ميشود.

ظهر نويسي به منظور انتقال سند تجاري:

كه در آن دارنده چك با ظهرنويسي در پشت چك آن را به شخصي ديگر منتقل ميكند.

ظهرنويسي براي وكالت:

دارنده چك شخصي را به عنوان وكيل براي وصول چك تعيين ميكند بدون اينكه چك را به او منتقل كند. و عبارت ظهرنويسي به طور مثال اينگونه نوشته ميشود
جهت اخذ وجه ميباشد.

ظهر نويسي به حهت تضمين

در اين نوع ظهر نويسي شخص با عباراتي در خصوص ضمانت سند تجاري را ظهر نويسي ميكند
به طور مثال مينويسد
جهت ضمانت.

ذكر اين نكته نيز بسيار حائز اهميت است كه چك هايي كه موسسات مالي و صندوق هاي قرض الحسنه صادر ميكنند چك هستند ولي ضمانت اجراي قانوني چك شامل آن ها نميشود.

چک سندی است که بر طبق آن صاحب حساب بانکی با صدور چک می تواند خودش شخصا و یا با تحویل چک بر فرد دیگر از حساب بانکی خود پول برداشت کند .

تفاوت بین چک حقوقی و چک کیفری : عبارت چک حقوقی و چک کیفری فقط در مورد چک های برگشتی ( بلامحل ) استفاده می شود و مربوط به نوع مسئوایت شخص صادر کننده چک است.

اگر چک کیفری باشد می توان علاوه بر این که وجه چک را دریافت کرد صاحب حساب ( صادر کننده ) را نیز به زندا ن انداخت ولی اگر چک حقوقی باشد فقط می توان چک (وجه چک ) را دریافت کرد . البته ناگفته نماند که نوع چک در سرعت و نحوه رسیدگی در دادگاه متفاوت است . و در چک کیفری زودتر و راحت تر به پولمان خواهیم رسید اما در چک حقوقی به خاطر آیین دادرسی پرپیچ و خم ، دیرتر به نتیجه خواهیم رسید .

 مجازات صدور چک بلامحل : هرکس مرتکب بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد :

الف)چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون ریال باشد به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد .

ب)چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال باشد از شش ماه تا یکسال حبس محکوم خواهد شد .

ج)چنانچه مبلغ مندرج در چک از پنجاه میلیون ریال بیشتر باشد به حبس از یکسال تا دوسال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت 2 سال محکوم خواهد شد و در صورتی که صادر کننده چک اقدام به اصرار چک های بلامحل نموده باشد مجموع مبالغ مندرج در ستون چک ها ملاک عمل خواهد بود . این مجازات ها شامل مواردی است که ثابت شود ، چک های بلامحل  بابت معاملات نامشروع و یا بهره روی صادر شده نمی باشد . علاوه بر مجازات های کیفری ، دارنده چک می تواند پس از صدور کیفر درخواست از طرف دادستان و ارسال پرونده به دادگاه قبل از جلسه اول دادرسی به عنوان مدعی خصوصی دادخواست ضرر و زیان به طرفیت صادر کننده چک بی محل تسلیم دفتر دادگاه نماید و از دادگاه تقاضا کند که ضمن رسیدگی به دعوای جزایی ، نسبت به ضرر و زیان ناشی از جرم نیز رسیدگی و حکم مقتضی صادر نماید .

البته باید بدانیم اقدام کیفری برای وصول چک همیشه مقرور نبوده و منوط به شرایط زیر می باشد: جهات کیفری چک : دارنده ی چک باید تا شش ماه از تاریخ صدور چک برای وصول آن به بانک مربوط مراجعه کند و ظرف شش ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت چک شکایت نماید .

چک سفید امضا داده شده باشد : در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله است . چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین معامله ای است و در عین حال مدعی علیه به طریق دیگر این مراتب را ثابت کند مثلا به وسیله دفتر تجاری صادر کننده چک یا قرارداد ، چک مورد بحث قابل تعقیب کیفری نیست .

چک بدون تاریخ نباشد : تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در چک نباشد ( به روز باشد ) صاحب حساب با علم به بسته بودن حساب بانکی خود مبادرت به صادر کردن چک نکرده باشد .

صادر کننده چک قبل از تاریخ شکایت کیفری وجه چک را نقدا به دارنده آن پرداخت یا با موافقت شاکی خصوصی ترتیبی برای پرداخت آن نداده یا موجبات پرداخت آن را دربانک محال علیه فراهم نکرده باشد.

شاکی چک را بعد از شکایت کیفری به دیگری انتقال نداده یا حقوق خود را به نحو دیگری واگذار نکرده باشد. در غیر اینصورت شکایت کیفری موقوف خواهد شد.

شرایط مذکور منحصرا برای امکان ، تعقیب کیفری است و در سایر موارد تبعیت از همه این شرایط لازم نیست . مثلا دارنده چک میتواند بدون رعایت شرایط مذکور یا علیه صادر کننده چک بی محل اجراییه صادر کند یا تعقیب وی را از طریق طرح دعاوی در دادگاه ها بخواهد.

هرگاه چک به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی امضاء و صادر شده باشد.

تقاضای مدعی خصوصی ضرر و زیان و اجرائیه ی مربوطه بر اساس تضامن علیه هردو نفر صادر می شود بدیهی است در این مورد شخص حقوقی که وجود معنوی است مسئولیت کیفری ندارد و فقط امضا کننده چک یعنی وکیل یا نماینده قانونی  صاحب حساب مشمول مجازات می شود .

موسسه حقوقی تهران وکیل می تواند در تمامی مراحل مذکور یاری مطمئن و دلسوز در کنار شما عزیزان باشد و با دادن بهترین مشاوره های حقوقی در زمینه های مالی و چک به شما عزیزان خدمت رسانی کند .

آدرس ما در تهران : میدان رسالت –خیابان فرجام –بعد از خیابان حیدر خانی – پلاک 578-طبقه 2 و شماره تماس ما :77221941 -021 می باشد .

سوال حقوقی آنلاین خود را می توانید از مشاوران و وکلای ما از طریق راه های ارتباطی موجود در سایت بپرسید

برای ارتباط با وکیل چک و یا وکیل سفته حتما به صفحات فوق یا صفحه وکیل وصول مطالبات مراجعه نمایید.