جرایم سیاسی:
برای بررسی هر جرمی، ابتدا باید عناصر تشکیل دهنده آن جرم یعنی عناصر مادی و معنوی و عوامل تشکیل دهنده آن بررسی شود. جرم سیاسی هم از این قاعده مستثنی و جدا نمیباشد. به همین جهت به بررسی عناصر تشکیل دهنده جرم سیاسی میپردازیم. عناصری که با وجود آنها شکل آن جرائم بررسی میشود.
عنصر قانونی جرم سیاسی
عنصر قانونی جرم سیاسی مرکب است؛ بدین گونه که در مواد 1 و 2 قانون جرم سیاسی مصوب که در سال 1395، این فعل جرم انگاری شده است و در قانون مجازات اسلامی نیز تعیین مجازات شده است.
عنصر مادی جرم سیاسی به چه گونهای میباشد که پیکره جرم سیاسی، توهین و نشر اکاذیب میباشد. به عبارت بهتر، فردی که فحاشی و بد دهنی کند و یا مطالب خلاف واقع را نشر و گسترش دهد، فعل مادی جرم سیاسی را تشکیل داده است و جرم مادی جرم را بررسی و منتشر میکند.
مرجع صالح برای رسیدگی
مطابق ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب که در سال 1392، دادگاه کیفری یک، مرجع صالح برای رسیدگی به جرایم سیاسی میباشد. بدین توضیح که دادگاه با یک رییس و دو مستشار علنی به صورت علنی و حضوری با حضور هیات منصفه رسیدگی میشود.
تشخیص سیاسی بودن اتهام
تشخیص سیاسی بودن اتهام با دادسرا یا دادگاهی است که پرونده در آن مطرح است. البته قانونگذار به متهم جرم سیاسی این حق را داده است که نسبت به غیرسیاسی بودن اتهام خود ایراد و اشتباه او را بررسی کند.
آیا سوءقصد به مقامات داخلی یا خارجی، جرم سیاسی محسوب میشود؟
آیا غیر از توهین و نشر اکاذیب، افعال دیگری نیز در شمار جرم سیاسی قرار میگیرند؟
آیا اشارههای غیر مستقیم به فرد باعث جرم سیاسی میشود؟
نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی چگونه است؟
کدام ارگان مسول رسیدگی به این جرائم را دارد؟
کلانتری شماره ۱۵۴ مسئول رسیدگی به این جرائم سیاسی و جمع گردن این افراد از میدانهای شهر و خیابانهای شهر میباشد و بعد از طی کرون مراحل قضایی به دادگاه و رندان مربوطه ارجاع داده میشود.
عنصر معنوی جرم سیاسی
در اکثر جرایم، انگیزه و هدف نقشی در تحقق یا عدم تحقق فعل مجرمانه ندارد و فقط میتواند عاملی و دلیلی جهت تخفیف مجازات باشد به همین سبب در ابتدا جرم با دنبال هدف مجرم از انجام جرائم سیاسی میباشد. بدین شرح که طبق بند پ ماده 38 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، وجود انگیزه و هدف شرافتمندانه در ارتکاب جرم مثل دفاع از تمامیت کشور دفاع از ناموس و دفاع از آبرو… از جهات تخفیف مجازات میباشد.
اما گاهی اوقات انگیزه، در تحقق یا عدم تحقق جرمی موثر است. در جرم سیاسی، انگیزه اصلاح امور کشور در تحقق جرم سیاسی موثر است. فردی که هدف او از انجام جرم پول و مادیات باشد جرم غیر قابل بخشش مرتکب شده است.
مسئله مورد توجه آن است که اگر مرتکب قصد ضربه زدن به اصل نظام را داشته باشد، تحت عنوان مجرمانه دیگری تحت تعقیب قرار خواهد گرفت. اگر قصد فروماشی نظام و از بین بردن امنیت را داسته باشد مجرم و غیر قابل بخشودنی است.
مجازات جرم سیاسی
طبق ماده 609 قانون مجازات اسلامی، باب پنجم تعزیرات، توهین به مقامات، مجازات سه تا شش ماه حبس یا تا 74 ضربه شلاق یا تا 100 هزار تومان جزای نقدی به دنبال خواهد داشت. در حالی که اگر فرد با انگیزه اصلاح امور کشور این اقدام را انجام داده باشد، مجرم سیاسی شناخته میشود.
طبق ماده 698 قانون مجازات اسلامی، باب پنجم تعزیرات نشراکاذیب و ابر های دروغ درمورد مسولین و نظام، مجازات دو ماه تا دو سال یا شلاق تا 74 ضربه میباشد که اگر با انگیزه اصلاح امور کشور انجام دهد، مجرم سیاسی شناخته میشود.
تفاوت مجرم سیاسی با مجرم غیرسیاسی
شخصی که با انگیزه اصلاح امور کشور دست به فعل مجرمانهای میزند، طبیعتاً در نحوه اجرای مجازات با سایرین باید متفاوت باشد که به این تفاوتها به شرح زیر میباشد:
محل حبس مجرم سیاسی با مجرم غیرسیاسی متفاوت است.
مجرم سیاسی لباس زندان به تن نمیکند. در زندانهای انفرادی محبوس میشود.
مجرم سیاسی حق دسترسی به کتاب، روزنامه، رادیو و تلویزیون دارد.
برخی از مجرمین سیاسی به صورت انفردای محبوس نمیشوند مگر به تجویز قانونگذار که فردی در زندان انفرادی باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید از وکلای مجموعه تهران وکیل کمک بگیرید. وکلای مجموعه تهران وکیل آمادهی خدمت رسانی به شما مشتریان عزیز میباشند. جلب رضایت شما مشتریان گرامی، هدف وکلای صاحب تجربه این مجموعه است؛ پس با اطمینان خاطر پروندههای خود را در این زمینه به وکلای تهران وکیل بسپارید و با شمارههای موجود در سایت تماس بگیرید.