در این مطلب به موضوع مطالبه وجه التزام قراردادی اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید .
مطالبه وجه التزام قراردادی
تعریف وجه التزام
وجه التزام مبلغی است که از سوی طرفین قرارداد در قرارداد نوشته میشود تا هر یک از طرفین که به تعهد خود در زمان مقرر عمل نکند، میبایست مبلغی را به عنوان جریمه تأخیر پرداخت نماید.
فی الواقع وجه التزام نوعی ضمانت اجرای تخلف از انجام تعهد در قرارداد میباشد. به طور مثال در قرارداد فروش یک ملک، میتوان شرط نمود؛ در صورتی که فروشنده در موعد مقرر اقدام به انتقال تنظیم سند رسمی ننماید، میبایست به ازای هر روز تأخیر، مبلغی را به عنوان وجه التزام پرداخت نماید.
هر یک از طرفین قرارداد که در موعد مقرر به تعهد خود عمل ننماید، طرف دیگر میتواند دادخواست مطالبه وجه التزام را ارائه نماید. در دعوای مطالبه وجه التزام، خواهان دعوا کسی است که تعهد به نفع او شده است و خوانده دعوا نیز کسی است که باید تعهد را انجام داده ولی به تعهد خود عمل نکرده است.
دعوای مطالبه وجه التزام یک دعوای منقول است؛ حتی اگر ناشی از قراردادی باشد که موضوع آن ملک است، بنابراین مرجع صالح جهت تقدیم دادخواست، دادگاه محل اقامت خوانده و یا محل اجرا و یا انعقاد قرارداد میباشد.
بعد از صدور رأی مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت وجه التزام و قطعی شدن آن، به درخواست خواهان اجراییه صادر و پرونده به اجرای احکام ارسال میگردد. در این مرحله باید در ابتدا در صورت اطلاع، اموال خوانده به دادگاه جهت توقیف معرفی گردد و در صورت عدم اطلاع و شناسایی آنها، خواهان میتواند درخواست اخذ استعلام از ادارات ثبت اسناد و املاک، بانک مرکزی، راهنمایی و رانندگی و همراه اول را جهت شناسایی اموال، بنماید. در صورتی که مالی از محکوم علیه (خوانده) شناسایی نگردد، میتوان درخواست جلب او را نمود.
متعهد له (کسی که تعهد به نفع او شده است) وارد نشده باشد. اما اگر وجه التزام در قرارداد پیش بینی نشده باشد، متعهد له برای مطالبه آن در ابتدا باید ثابت نماید که به علت تخلف از انجام تعهد، ضرری به او وارد شده است و بعد باید در مورد ضرر و زیان، کارشناس مبلغ آن را مشخص کند.
اگر در قراردادی مبلغی تحت عنوان وجه التزام تعیین شده باشد، دادگاه مکلف است که متعهد را به پرداخت همان مبلغ محکوم نماید و دادگاه حق ندارد آن مبلغ را کمتر یا بیشتر نماید.
میتوان در قرارداد شرط کرد که اخذ وجه التزام توسط متعهد له، مانع اجرای تعهد اصلی توسط متعهد نیست.
اگر مبلغ تعیین گردیده مورد توافق طرفین بابت وجه التزام، مبلغی غیر متعارف باشد، در این صورت بعضی محاکم فقط تا سقف تعهد اصلی و بر مبنای حد متعارف، حکم صادر مینمایند اما بعضی محاکم با استناد به ماده ٢٣٠ قانون مدنی، نسبت به پرداخت وجه التزام تا هر میزانی که باشد، حکم صادر مینمایند. ماده ٢٣٠ قانون مدنی: اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف متخلف مبلغی به عنوان خسارت تادیه نماید، حاکم نمیتواند او را به بیشتر یا کمتر از آن چه که ملزم شده است محکوم کند.
اگر متعهد به واسطه امری که خارج از اراده او و غیرقابل پیش بینی بوده است، نتواند تعهد را در وقت مقرر انجام دهد، در این صورت متعهد محکوم به پرداخت وجه التزام نمیشود.
خواهان میتواند خسارت تأخیر اجرای تعهد را تا روز تقدیم دادخواست، محاسبه و تقدیم دادگاه نماید. اما در مورد خسارت تأخیر تأدیه خواهان میتواند آن را تا زمان اجرای حکم مطالبه کند.
در مورد این که با پرداخت وجه التزام، متعهد میبایست تعهد اصلی را انجام دهد یا خیر، اختلاف نظر وجود دارد اما نظر اکثریت این است که اگر وجه التزام عدم انجام تعهد گرفته شود، متعهد را نمیتوان مجبور به انجام تعهد کرد.
مطالبه وجه التزام قراردادی
مطالبه وجه التزام چیست؟
مطالبه وجه التزام عدم ایفای تعهد مبنی بر حضور در تاریخ مقرر جهت تنظیم سند رسمی، منوط به اثبات آمادگی خواهان جهت ایفای کامل تعهدات خود است.
مطالبه وجه التزام ناشی از تأخیر تحویل مبیع و اجرت المثل ایام تصرف مبیع به طور هم زمان قابل جمع و مطالبه نیست.
انعقاد قرارداد ثانوی مانع استحقاق مطالبه وجه التزام مندرج در قرارداد اولیه (در صورت تحقق شرایط مطالبه آن) نخواهد بود زیرا وجه التزام از مصادیق تضمینات تعهد تلقی نمیشود تا با تبدیل تعهد ساقط شود.
هرگاه طرفین عقد انتقال مال غیرمنقول ملزم به حضور در دفترخانه اسناد رسمی جهت تنظیم سند رسمی انتقال شده و برای تخلف از تعهد وجه التزامی تعیین نمایند اما هر دو تعهد را انجام ندهند هیچ یک مستحق مطالبه وجه التزام از دیگری نیست.
در صورت نیاز به 1 می توانید در هر ساعت از شبانه روز با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید به منظور دریافت 1 در ساعات غیر اداری از طریق راه های ارتباطی موجود در وب سایت اقدام فرمایید. همچنین می توانید در صورت نیاز نسبت به دریافت مشاوره حقوقی ار طریق واتساپ نیز اقدام فرمایید.
شواهد قانونی در ارتباط با دعوای مطالبه وجه التزام در قرارداد
ماده ۲۲۶ قانون مدنی
در مورد عدم ایفاء تعهدات از طرف یکی از متعاملین، طرف دیگر نمیتواند ادعای خسارت نماید؛ مگر اینکه برای ایفاء تعهد مدت معینی مقرر شده و مدت مزبور منقضی شده باشد و اگر برای ایفاء تعهد مدتی مقرر نبوده طرف وقتی میتواند ادعای خسارت نماید که اختیار موقع انجام با او بوده و ثابت نماید که انجام تعهد را مطالبه کرده است.
ماده ۲۲۷ قانون مدنی
متخلف از انجام تعهد وقتی محکوم به تادیه خسارت میشود که نتواند ثابت نماید که عدم انجام به واسطه علت خارجی بوده است که نمیتوان مربوط به او نمود.
ماده ۲۲۸ قانون مدنی
در صورتی که موضوع تعهد تادیه وجه نقدی باشد، حاکم میتواند با رعایت ماده ۲۲۱ مدیون را به جبران خسارت حاصله از تاخیر در تادیه دین محکوم نماید.
ماده ۲۲۹ قانون مدنی
اگر متعهد به واسطه حادثه که دفع آن خارج از حیطه اقتدار اوست نتواند از عهده تعهد خود برآید محکوم به تادیه خسارت نخواهد بود.
ماده ۲۳۰ قانون مدنی
اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف متخلف مبلغی به عنوان خسارت تادیه نماید حاکم نمیتواند او را به بیشتر یا کمتر از آن چه که ملزم شده است محکوم کند.
مطالبه وجه التزام قراردادی
ماده ۵۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی
خواهان حق دارد ضمن تقدیم دادخواست یا در اثنای دادرسی و یا به طور مستقل جبران خسارات ناشی از دادرسی یا تاخیر انجام تعهد یا عدم انجام آن را که به علت تقصیر خوانده نسبت به اداء حق یا امتناع از آن به وی وارد شده یا خواهد شد، همچنین اجرت المثل را به لحاظ عدم تسلیم خواسته یا تاخیر تسلیم آن از باب اتلاف و تسبیب از خوانده مطالبه نماید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره در زمینه مطالبه وجه التزام قراردادی میتوانید از وکلای مجموعه تهران وکیل استفاده کنید. گروه 1 با به کارگیری وکلا در هر پرونده حقوقی، همواره بهترین 1 همراه با بهترین نتیجه را برای متقاضیان به ارمغان میآورند. هدف وکلای صاحب تجربه تهران وکیل جلب رضایت شما عزیزان است، پس با خیال آسوده پروندههای خود را به ما بسپارید.
جدول خلاصه: مطالبه وجه التزام قراردادی
موضوع | شرح | نکات کلیدی |
---|---|---|
تعریف وجه التزام | مبلغی که در قرارداد برای جبران خسارت ناشی از عدم اجرای تعهدات تعیین میشود. | قراردادی و توافقی است. |
شرایط مطالبه | وجود قرارداد، عدم اجرای تعهد، تعیین وجه التزام در قرارداد، عدم پرداخت وجه التزام. | اثبات عدم اجرای تعهد توسط طرف مقابل ضروری است. |
روش مطالبه | مراجعه به مراجع قضایی (دادگاه) برای مطالبه وجه التزام. | ارائه مدارک و مستندات قرارداد و عدم اجرای تعهد. |
محدودیت ها | قاضی میتواند وجه التزام را تعدیل کند. | میزان وجه التزام نباید غیرمنصفانه یا خلاف اخلاق حرفه ای باشد. |
اهمیت قرارداد | داشتن قرارداد کتبی با جزئیات کامل برای مطالبه وجه التزام ضروری است. | شفافیت در تعیین تعهدات و وجه التزام در قرارداد. |
پرسش و پاسخ متداول
سوال: وجه التزام چیست و چه تفاوتی با خسارت دارد؟
وجه التزام مبلغی است که در قرارداد برای جبران خسارت ناشی از تخلف از تعهدات پیشبینی میشود. برخلاف خسارت که باید ثابت شود، وجه التزام با وجود قرارداد و عدم اجرای تعهد قابل مطالبه است و اثبات ضرر و زیان لازم نیست.
سوال: آیا میتوان وجه التزام را در همه قراردادها پیشبینی کرد؟
بله، میتوان در اکثر قراردادها وجه التزام را پیشبینی کرد، مگر در مواردی که قانون منع کرده باشد. البته تعیین مبلغ وجه التزام باید منصفانه و متناسب با تعهدات باشد.
سوال: اگر قاضی مبلغ وجه التزام را کاهش دهد، چه اتفاقی میافتد؟
قاضی میتواند در صورت غیرمنصفانه بودن مبلغ وجه التزام، آن را کاهش دهد. این امر به معنای از بین رفتن حق مطالبه نیست، بلکه فقط تعدیل مبلغ آن است.
سوال: چه مدارکی برای مطالبه وجه التزام لازم است؟
قرارداد کتبی، مدارک دال بر عدم اجرای تعهد طرف مقابل، و مدارک پرداخت وجه التزام (در صورت پرداخت بخشی از آن) از مهمترین مدارک مورد نیاز هستند.
نتیجه گیری و سخن نهایی
مطالبه وجه التزام قراردادی، روشی قانونی و موثر برای تضمین اجرای تعهدات در قراردادهاست. داشتن یک قرارداد دقیق و شفاف با پیشبینی وجه التزام، به طور قابل توجهی از بروز اختلافات و هزینههای اضافی جلوگیری میکند. با این حال، باید به یاد داشت که قاضی اختیار تعدیل مبلغ وجه التزام را در صورت غیرمنصفانه بودن آن دارا میباشد. بنابراین، توصیه میشود در هنگام تنظیم قرارداد، با مشورت با متخصصان حقوقی، وجه التزام را به صورت دقیق و منصفانه تعیین کرد.
بدون دیدگاه