مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

در این مطلب به موضوع مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید

مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده به چه صورت است؟

پرسش: شخصی قبل از فوت در قالب عقد صلح بخشی از اموال خود را به دو تن از دخترانش منتقل کرده و به عنوان مال الصلح شرط می شود دختران مذکور بعد از فوت وی از سایر وراث مطالبه سهم الارث نکنند. حال بعد از فوت پدر، دختران مذکور اقدام به تقدیم دادخواست مطالبه سهم الارث به طرفیت سایر وراث کرده اند. خواندگان نیز به صلح نامه فوق الذکر استناد کرده اند. آیا استناد به صلح نامه مذکور قابل پذیرش است و اصولا آیا چنین صلح نامه ای دارای وجاهت قانونی است؟

نظر اکثریت

عقد صلح در مقام صلح بر معاملات و صلح بر دعوا جاری می شود و احراز ماهیت این عمل که صلح در مقام معاملات است یا بر دعوا، اگر صلح بر دعوا باشد یا صلح بر دعوای احتمالی، قانون گذار این را پذیرفته است که اگر منشأ دعوا در زمان صلح هم معلوم نباشد باز می تواند به دلالت ماده ۷۶۶ قانون مدنی قابل اعتبار باشد؛ ولی اگر این را در مقام معاملات بدانیم، چنین صلحی به لحاظ این که صلح بلاعوض تلقی شده است محل اشکال است؛ چراکه قانون گذار صلح را در مقام معاملات بدون لحاظ آن معامله اعتبار داده است و اصول حاکم بر هر معامله ای که عقد صلح هم در شمار آن باشد لحاظ شود. اولین اصل پذیرفته شده این است که منشأ و مبنای اسقاط حق وجود داشته باشد. در این خصوص چون هنوز استحقاق در ارث به لحاظ این که فوت صورت نگرفته و نامعلوم است به نظر نوعی «اسقاط مالم يجب» تلقی شده و محل خدشه و اشکال است. قانون گذار محرومیت از حقوق اجتماعی یا حق تمتع را حتی به رضایت شخصی نپذیرفته است. محرومیت از حق ارث که نوعی حق تمتع تلقی می شود به دلالت ماده ۹۵۹ قانون مدنی قابل پذیرش نیست و نوعی خدشه بر این امر وارد است.

مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

بر اساس موازین و قواعد ارث استحقاق سهم الارث، زمانی می تواند قابل پذیرش باشد که فرد در حین موت زنده باشد که در مانحن فیه از کجا معلوم خواهد شد که فردی به این نحو در مورد ارث تصمیم می گیرد، قبل از این که فرد مورث فوت کند او فوت نشود؛ همه اینها و دلایل دیگری که باعث تصدیع شود، به نظر اگر این صلح در مقام معاملات باشد به لحاظ وجود جعل معاملات حالت غرری پیدا کرده و دچار اشکال خواهد شد.

نظر اقلیت

صلح نامه مذکور به لحاظ اینکه در عقد صلح مال الصلح شرط عدم مطالبه سهم الارث قرار داده شده صلح بر معاملات و عوض تلقی شده است و عوض آن محقق و معلوم نیست و چه بسا که طرف صلح قبل از مصالحه فوت کند، عقد صلح با چنین اوصافی وجاهت قانونی نداشته و قابل ترتیب اثر نیست.

در صورت نیاز به 1 می توانید در هر ساعت از شبانه روز با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید به منظور دریافت 1 در ساعات غیر اداری از طریق راه های ارتباطی موجود در وب سایت اقدام فرمایید. همچنین می توانید در صورت نیاز نسبت به دریافت مشاوره حقوقی ار طریق واتساپ نیز اقدام فرمایید.

مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

نظر کمیسیون نشست قضائی (4) مدنی درباره مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

به موجب قانون مدنی، صلح عقد لازم است اگر چه در مقام عقود جایز واقع شده باشد و به هم نمی خورد مگر در موارد فسخ یا خیار یا اقاله و نیز هر صلح نافذ است، جز صلح به امری که غير مشروع باشد و بالاخره در ماده ۷۵۷ قانون مدنی صلح بلاعوض نیز جایز است. با توجه به مراتب مرقوم در پرسش مطروح که گفته شده شخصی در قالب عقد صلح بخشی از اموال خود را به دو تن از دخترانش صلح کرده است، این صلح فقط در مورد بخشیدن مقداری از دارایی خود به دو دخترش بلااشکال است و در واقع صلح بلاعوض تلقی می شود؛ زیرا مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نیست با زنده بودن پدر فرزندان حقی در دارایی او ندارند.

از طرفی محروم کردن دختران از مطالبه سهم الارث وجهه قانونی ندارد؛ بنابراین، مطالبه سهم الارث از طرف دختران وی قابل پذیرش است.

جدول خلاصه: مال الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده

پرسش و پاسخ متداول

سوال: آیا مال الصلح برای حق و حقوقی که هنوز محقق نشده، معتبر است؟

بله، مال الصلح می‌تواند در مورد حق و حقوقی که هنوز محقق نشده، مانند حق مطالبه دیه در آینده، انجام گیرد.

سوال: چه شرایطی برای صحت مال الصلح در مورد حق محقق نشده ضروری است؟

علاوه بر شرایط عمومی صحت معاملات، رضایت آزادانه و آگاهانه طرفین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین باید موضوع معین و مشروع باشد.

سوال: آیا مال الصلح در مورد حق محقق نشده قابل فسخ است؟

بله، در صورت وجود عیوبی مانند فریب، اکراه یا اشتباه، مال الصلح قابل فسخ است. همچنین مغایرت با قوانین و مقررات می‌تواند موجب ابطال آن شود.

سوال: چه زمانی به مشاوره حقوقی برای مال الصلح در مورد حق محقق نشده نیاز داریم؟

در هر شرایطی که ابهام یا ریسک وجود دارد، دریافت مشاوره حقوقی قبل از انعقاد قرارداد مال الصلح، بسیار توصیه می‌شود.

نتیجه گیری و سخن نهایی

مال الصلح قرار دادن حقی که هنوز محقق نشده، امری پذیرفته‌شده در حقوق است، مشروط به رعایت شرایط صحت معاملات و نبود هرگونه خدشه در رضایت طرفین. مشاوره حقوقی قبل از انجام هرگونه توافق در این زمینه، نقش حیاتی در جلوگیری از بروز مشکلات و تضمین حقوق طرفین دارد. اهمیت آگاهی از شرایط صحت و موارد ابطال مال الصلح برای پیشگیری از بروز اختلافات آتی بسیار حائز اهمیت است. بنابراین، شناخت کامل این موضوع از طریق مشاوره با متخصصان حقوقی، برای هر دو طرف قرارداد ضروری می‌باشد.