فرق کلاهبرداری با خیانت در امانت

جرم كلاهبرداري با خيانت در امانت كاملا متفاوت هست ولي گاها باهم اشتباه گرفته ميشوند.
 كه در اينجا در مورد هركدام به صورت جداگانه توضيح ميدهيم.

اولين تفاوت بين كلاهبرداري و خيانت در امانت اين است كه در كلاهبرداري كلاهبردار به صورت آگاهانه اقدام به فريب و اغفال ديگري ميكند و در اين مار عمد دارد اما در خيانت در امانت فريبي دركار نيست و امانت گذار با اختيار خود مال را در اختيار امين ميگذارد.
همچنين تفاوت هاي ديگري نيز در بين اين دو جرم وجود دارد كه در ادمه به انها ميپردازيم

اما در اين ميان بايد به اين نكته نيز توجه كرد كه بين اين دو جرم چند وجه اشتراك نيز وجود دارد.
يك اينكه در هر دو جرم شخص قرباني از روي اختيار و اراده خودش مالي را در اختيار مرتكب قرار ميدهد
كه مهمترين شباهت بين اين دو جرم نيز همين ميباشد كه در هيچكدام زور يا بي اطلاعي در كار نيست
و براي گرفتن مال نه از زور استفاده ميشود نه اينكه فرد از در اختيار قرار دادن مال خود بي اطلاع است.
براي بررسي بيشتر اين دو جرم ابتدا لازم است كه به تعاريف قانوني انها نگاهي بياندازيم.

جرم خيانت در امانت مطابق ماده ٦٧٤ تعزيرات قانون مجازات اسلامي عبارت است از استعمال تصاحب تلف يا مفقود كردن همراه با سونيت مالي كه از طرف مالك يا متصرف قانوني چه در قالب عقد يا غير عقد به كسي سپرده شده باشد

اما در تعريف كلاهبرداري بايد گفت

كسي كه مال غير را با وجود اينكه ميداند مال غير است به نحوي بدون مجوز قانوني به ديگري منتقل كند كلاهبردار محسوب ميشود كلاهبرداري در امور مختلفي صورت ميگيرد كه از مهمترين انها ميتوان به كلاهبرداري ثبتي ، شركتي،رايانه ايي، و تقلب در كسب و تجارت اشاره كرد.

هرجرمي در قانون سه ركن اساسي دارد كه براي اينكه عملي را جرم بدانيم بايد هر سه ركن به وقوع پيوسته باشد
و براي اينكه تفاوت بين هرجرمي را پيدا كنيم ميتوانيم اركان انها را بايد مقايسه كنيم
اركان تشكيل دهنده جرم

ركن قانوني
ركن مادي
ركن معنوي

منظور از ركن قانوني جرم اين است كه قانون گذار براي عملي مجازات تعيين كرده باشد
به عنوان مثال عنصر قانوني حرم كلاهبرداري ماده ١ قانون تشديد مجازات مرتكبين ارتشا و اختلاس و كلاهبرداري مصوب ١٣٦٤ ميباشد.

عنصر مادي جرم به اين معناست كه
به آن رفتار ارتكابي گفته ميشود كه قانون گذار براي ان مجازات تعيين كرده است اين رفتار ارتكابي شامل هردو مورد انجام دادن يك كار و انجام ندادن يك كار ميباشد يعني قوانين جزايي گاه انجام دادن يك كار مثل كلاهبرداري را حرم دانسته و گاه انجام ندادن يك كار را مثل مادري كه به قصد كشتن طفل خود به او شير نميدهد.
شير ندادن در اين مورد ترك فعلي است كه جرم محسوب ميشود.

عنصر رواني يا معنوي جرم به معناي وجود قصد و نيت مجرمانه در عمل است به عنوان مثال اگر شخصي به دليل جنون مال ديگري را بربايد از انجا كه فرد مجنون فاقد قصد و نيت مجرمانه است عنصر رواني در چنين مواردي وجود نداشته و جرم محسوب نميشود.
حال به تفاوت هاي اركان جرم در مورد جرايم كلاهبرداري و خيانت در امانت ميپردازيم

امروزه با گستردگی جوامع و پیشرفت آن جرایم هم به تبع آن رشد و حالت فزونی گرفته و افرادی هستند که از موقعیت ها برخلاف قانون استفاده می نمایند و به اصطلاح مال مردم را برای خود می گیرند در قانون تحت عنوان کلاهبرداری نام برده شده است.

و حتی در ماده 1 قانون تشدید مجازاتها عنوان می دارد هر کس مردم را از راه حیله و فریب اغفال نماید و با دادن مانور متقلبانه، وعده دادن به امور واهی و اموری که در حیطه ی کاری او نمی باشد بیان کند کلاهبرداری تلقی شده و باید گفت مالباخته از روی اعتماد و قبول گفتار کلاهبردار مالش را می دهد اما در 1 عموما مال با رضایت صاحب مال در اختیار امین قرار می گیرد و در هنگام استرداد مال این استنکاف می کند در پس دادن در اینجا 1 محقق می شود.

در کلاهبرداری مجرم قصد سود بردن از جرم را باید داشته باشد و یا کسی که مد نظر اوست باید از جرم سود ببرد و صرف قصد وارد کردن به قربانی جرم کافی نیست ولی در جرم خیانت در امانت همین که قصد وارد کردن ضرر به صاحب مال یا متصرف وجود داشته کافی است بنابراین امینی که مال مورد امانت را عمدا تلف می کند مرتکب خیانت در امانت می شود هر چند که سودی نمی برد.

در کلاهبرداری همین که مجرم مال را بگیرد جرم محقق می شود اما در خیانت در امانت پس از گرفتن مال باید رفتاری همچون تصاحب ، تلف کردن، اشتباه و گم کردم انجام شود تا بگوییم جرم محقق شده باشد و مجازات این در جرم هم فرق دارد و کلاهبرداری مجازاتش شدیدتر است در حالی که در خیانت در امانت 6 ماه تا 3 سال می باشد در کلاهبرداری ساده یک تا هفت سال است و مشدده دو تا ده سال حبس خواهد بود و هیچگاه یک عامل مجرمانه نمی تواند هم کلاهبرداری و هم خیانت در امانت باشد و تقسیم بندی جرایم کلاهبرداری از جمله جرم مرکب است.

در حالی که خیانت در امانت در زمره جرم مقید می باشد در کلاهبرداری از اجزای مختلف عامل مجرمانه شکل گرفته و تا زمانی که همه شروط محقق شود جرم اتفاق نمی افتد در حالی که در خیانت در امانت به محض استنکاف از تحویل دادن مال جرم محقق شده است، حتی اگر خود این منتفع نشده باشد.

برای دریافت 1 توسط 1 به صفحه فوق مراجعه نمایید یا با کارشناسان 1 ما در ارتباط باشید.

جدول خلاصه: فرق کلاهبرداری با خیانت در امانت

پرسش و پاسخ متداول

سوال: تفاوت اصلی بین کلاهبرداری و خیانت در امانت چیست؟

تفاوت اصلی در نحوه وقوع جرم است. کلاهبرداری با فریب و نیرنگ و ایجاد اعتماد کاذب صورت می‌گیرد، در حالی که خیانت در امانت با سوء استفاده از اعتماد و نقض امانت نسبت به مالی که قبلاً به‌طور قانونی در اختیار متهم بوده، انجام می‌شود.

سوال: آیا امکان همزمان وقوع کلاهبرداری و خیانت در امانت وجود دارد؟

بله، در برخی موارد ممکن است هر دو جرم همزمان رخ دهند. مثلاً اگر شخصی با فریب و نیرنگ، مالی را به امانت بگیرد و سپس به آن خیانت کند.

سوال: چه عاملی تعیین کننده مجازات در کلاهبرداری و خیانت در امانت است؟

میزان مال مورد کلاهبرداری یا خیانت، شرایط وقوع جرم، سابقه متهم و … از جمله عواملی هستند که در تعیین مجازات نقش دارند. هر دو جرم می‌توانند منجر به مجازات حبس و جزای نقدی شوند.

سوال: آیا برای اثبات خیانت در امانت نیاز به اثبات فریب و نیرنگ هست؟

خیر، برخلاف کلاهبرداری، در خیانت در امانت نیاز به اثبات فریب و نیرنگ نیست. مهم‌ترین نکته، نقض امانت و سوء استفاده از اعتماد است.

نتیجه گیری و سخن نهایی

در این مقاله به بررسی تفاوت‌های اساسی بین کلاهبرداری و خیانت در امانت پرداختیم. شناخت دقیق این دو جرم و تفاوت‌های آنها برای شهروندان و نیز دستگاه قضایی اهمیت بالایی دارد. کلاهبرداری بر پایه فریب و نیرنگ استوار است، در حالی که خیانت در امانت به نقض اعتماد و سوء استفاده از اموال امانی مرتبط است. تشخیص این تفاوت‌ها برای پیگیری قانونی و تعیین مجازات صحیح ضروری است. مراجعه به مشاوره حقوقی در صورت بروز چنین مواردی، بسیار توصیه می‌شود.