در این مطلب به موضوع صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید .
صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط
پرسش: شخص (الف) در دادگاه عمومی شهرستان مینودشت به طرفیت شخص ( ب)با استناد به مبایعه نامه عادی قطعه زمینی که در حوزه بخش گالیکش واقع است (این بخش در زمان طرح دعوا فاقد دادگاه بوده) به خواسته خلع ید، طرح دعوا نموده، در جریان رسیدگی، شخص (ب) نیز با تأسیس دادگاه عمومی در بخش گالیکش به خواسته فسخ مبایعه نامه مذکور علیه شخص (الف) طرح دعوا می کند. با توجه به مواد ۱۲، ۱۹ و ۱۰۳ آیین دادرسی مدنی؛
آیا رسیدگی به هر دو دعوا به طور مجزا در دادگاه عمومی گالیکش و مینودشت توجیه قانونی دارد؟
در صورت ضرورت رسیدگی توأمان به هر دو پرونده کدام دادگاه صالح به رسیدگی است؟
نظر اکثریت
با توجه به اینکه بین هر دو دعوا ارتباط کامل وجود دارد و سرنوشت یک دعوا بر دیگری مؤثر است و نظر به اینکه دادگاه مینودشت ابتدا شروع به رسیدگی کرده صلاحیت رسیدگی به هر دو دعوا را دارد به لحاظ جلوگیری از صدور آرای متهافت، مستند به بند (۲) ماده ۸۴ و ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه گالیکش باید رسیدگی را متوقف و دعوای فسخ مبایعه نامه را جهت رسیدگی توأمان به دادگاه مینودشت ارسال نماید.
نظر اقلیت
هر دو دادگاه صالح به رسیدگی هستند؛ لیکن چون دعاوی مذکور مرتبط با هم هستند و رسیدگی به دعوای فسخ معامله مؤثر در دعوای خلع ید است مستند به ماده ۱۹ قانون این دادرسی مدنی دادگاه مینودشت باید رسیدگی را متوقف و مراتب را به خواهان اعلام کند تا نتیجه رسیدگی به دعوای فسخ مبایعه مذکور در دادگاه گالیکش را به دادگاه مینودشت اعلام دارد. از طرفی ارسال پرونده مرتبط به دادگاه صالح فقط در یک حوزه قضائی مجاز است نه در دو حوزه قضائی بنابراین، ارسال پرونده متشکله در دادگاه گالیکش جهت رسیدگی توأمان به دادگاه مینودشت توجیه قانونی ندارد.
صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط
نظر دیگر
هر دو دادگاه طبق معمول رسیدگی خود را ادامه داده و مبادرت به صدور رأی می کنند. در نهایت در خصوص آرای صادره از طریق اعاده دادرسی اقدام می شود.
در صورت نیاز به 1 می توانید در هر ساعت از شبانه روز با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید به منظور دریافت 1 در ساعات غیر اداری از طریق راه های ارتباطی موجود در وب سایت اقدام فرمایید. همچنین می توانید در صورت نیاز نسبت به دریافت مشاوره حقوقی ار طریق واتساپ نیز اقدام فرمایید.
نظر کمیسیون نشست قضائی (۸) درباره صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط
برحسب مقررات ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی، دعاوی مربوط به مال غیرمنقول در دادگاه اقامه می شود که مال غیرمنقول در آنجا واقع شده است.
در پرسش مطروحه اگرچه قطعه زمین مورد دعوا در حوزه گالیکش واقع است چون در تاریخ تقدیم دادخواست، گالیکش فاقد دادگاه بوده، طرح دعوای خواهان در دادگاه عمومی مینودشت بلااشکال است و با توجه به اینکه مناط صلاحیت، زمان تقدیم دادخواست است اگر بعدا در گالیکش دادگاه عمومی دایر شود در صلاحیت دادگاه مینودشت فعلی وارد نمی شود و آن دادگاه کماکان صالح به رسیدگی است.
صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط
حال طرف دیگر دعوا پس از تشکیل دادگاه عمومی در گالیکش دادخواستی به خواسته فسخ معامله مورد بحث به دادگاه گالیکش تقدیم کرده، اگر دادگاه عمومی مینودشت نسبت به دعوای قبلی ( الزام به تنظیم سند رسمی)اخذ تصمیم کرده باشد دادگاه گالیکش در خصوص فسخ معامله صالح به رسیدگی بوده و ممکن است با ملاحظه حکم صادر شده از دادگاه مینودشت نسبت به دعوای مطروحه اخذ تصمیم کند؛ لیکن اگر دعوای مطروحه در دادگاه مینودشت منتهی به صدور حکم نشده باشد. با توجه به ارتباط کامل دو دعوا با یکدیگر و با توجه به تاریخ تقدیم دادخواست اولی، دادرس دادگاه عمومی گالیکش باید با اعلام صلاحیت دادگاه عمومی مینودشت پرونده مطروحه را به دادگاه مینودشت بفرستد که یکجا مورد رسیدگی واقع شود و از صدور آرای متناقض جلوگیری شود.
جدول خلاصه: صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط
| موضوع | توضیحات | نکته کلیدی |
|---|---|---|
| صلاحیت عام | دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به دعوای اصلی (مثلاً فسخ قرارداد) را دارد، معمولاً صلاحیت رسیدگی به دعاوی مرتبط را نیز داراست. | رعایت اصل وحدت موضوع |
| صلاحیت اختصاصی | در مواردی، قانون صلاحیت رسیدگی به دعاوی خاص را به دادگاه معینی اختصاص می‌دهد. | بررسی قوانین خاص در هر مورد |
| رسیدگی توأمان | رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط، به منظور جلوگیری از اطاله دادرسی و اتلاف وقت و هزینه طرفین صورت می‌گیرد. | افزایش کارایی دادرسی |
| ابطال قرارداد | دعوای فسخ قرارداد، اغلب با سایر دعاوی مانند مطالبه خسارت مرتبط است. | لزوم بررسی ارتباط دعاوی |
| اصل وحدت موضوع | اصل وحدت موضوع در رسیدگی به دعاوی مرتبط، منجر به افزایش سرعت و اثربخشی دادرسی می‌شود. | کاهش هزینه های دادرسی |
پرسش و پاسخ متداول
سوال: چه زمانی دادگاه میتواند به دو دعوای مرتبط به طور توأمان رسیدگی کند؟
دادگاه میتواند زمانی به دو دعوای مرتبط به طور توأمان رسیدگی کند که بین دعاوی ارتباط موضوعی و سببی وجود داشته باشد و رسیدگی توأمان به آنها منجر به افزایش سرعت و کارایی دادرسی شود. این ارتباط میتواند از نظر موضوعی، زمانی، مکانی و یا شخصی باشد.
سوال: آیا دادگاه میتواند در دعوای فسخ قرارداد، به طور همزمان به دعوای مطالبه خسارت نیز رسیدگی کند؟
بله، اگر دعوای مطالبه خسارت ناشی از نقض همان قرارداد باشد و ارتباط مستقیم با دعوای فسخ داشته باشد، دادگاه میتواند به طور همزمان به هر دو دعوا رسیدگی کند. این امر از تکرار دادرسی جلوگیری می‌کند.
سوال: در صورت وجود صلاحیت اختصاصی برای یکی از دعاوی، چه اتفاقی می‌افتد؟
در این صورت، دادگاهی که صلاحیت اختصاصی را دارد، به هر دو دعوا رسیدگی می‌کند، حتی اگر دعوای دیگر در صلاحیت دادگاه دیگری باشد. قانون صلاحیت اختصاصی را مقدم بر سایر قواعد صلاحیت می‌داند.
سوال: نقش اصل وحدت موضوع در رسیدگی توأمان به دعاوی چیست؟
اصل وحدت موضوع به این معنی است که دعاوی مرتبط باید در یک دادگاه رسیدگی شوند تا از اطاله دادرسی و اتلاف وقت و هزینه جلوگیری شود. این اصل در تعیین صلاحیت دادگاه در رسیدگی توأمان به دعاوی مرتبط بسیار مهم است.
نتیجه گیری و سخن نهایی
بررسی صلاحیت دادگاه در رسیدگی به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط، موضوعی پیچیده اما حیاتی در حقوق دادرسی است. رعایت اصل وحدت موضوع و درک ارتباط بین دعاوی، برای تعیین صلاحیت دادگاه و اطمینان از سرعت و کارایی دادرسی بسیار مهم است. با توجه به قوانین مربوطه و ماهیت دعاوی، دادگاه میتواند به صورت توأمان به دعاوی مرتبط رسیدگی کرده و از تکرار دادرسی و اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند. استفاده از این رویکرد، منجر به افزایش اعتماد به سیستم قضایی و تسهیل دسترسی به عدالت می‌شود. کلمات کلیدی: صلاحیت دادگاه، دعوای فسخ، دعاوی مرتبط، رسیدگی توأمان، اصل وحدت موضوع، ابطال قرارداد، کارایی دادرسی.
بدون دیدگاه