صدور قرار عدم استماع دعوی

در نوشتار حاضر صدور قرار عدم استماع دعوی مورد بررسی قرار گرفته است. در صورت نیاز با تماس با 1 می توانید از طریق شماره های موجود با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید.

صدور قرار عدم استماع دعوی

صدور قرار عدم استماع دعوی

استماع به معنی شنیدن وگوش دادن است وعدم استماع به معنی عدم قابلیت گوش دادن است.  بخش مهمی ازآرایی که دردادگاه ها صادرمی شوند راقرارهای دادگاه تشکیل می دهندکه ویژگی ‌تمام قرارهای دادگاه‌ها آن است که اصولا دخالتی درماهیت دعوا ندارند.

قرارعدم استماع دعوا ازجمله قرارهای قاطع دعواست که دادگاه صادرکننده آن، بدون ورود به ماهیت پرونده وبه علت وجودایرادات یا موانعی درطرح دعوا ویااینکه  خوانده، ایرادت وموانع را طرح وقاضی وجودآن را احرازواقدام به صدورقرارمی نماید واصولارسیدگی توسط دادگاه انجام نگرفته ورسیدگی به پرونده دردادگاه اتمام می یابد وپرونده ازدادگاه خارج می شود.  مبنای اتخاذ چنین تصمیمی ازسوی قاضی دادگاه آن است که شرطی ازشرایط اساسی اقامه دعوا وجود ندارد .

براساس قانون آیین دادرسی مدنی قرارعدم استماع دعوا،درمواردی صادرمی شودکه دعوا با توجه به قوانین ومقررات،غیر قابل استماع باشد یعنی دعوا اصلا قابلیت استماع را نداردوقاضی نمی تواند به علت وجود موانعی، وارد رسیدگی به ماهیت دعوا شود ودعوا قابلیت رسیدگی نداشته ویا بیهوده شمرده می شودوبه گونه ای که اگرحتی موضوع مورد ادعای خواهان هم احرازشود، دادگاه نتواند آثارقانونی برآن بارنماید ودادگاه بدون ورود به ماهیت دعوا،اقدام به صدوراین قرارمی کند وپس از رفع موانع، شخص می تواند اقدام به طرح مجدد دعوا درمحاکم نماید.   

ماده2 قانون آیین دادرسی مدنی باوضع قاعده کلی،دادگاه هارامکلف ساخته تابه دعوایی رسیدگی‏نمایند که منطبق با قانون طرح شده باشداماعدم تبیین مبانی قرارعدم استماع دعوامنجربه تشتت آراء ‏صادره ازمحاکم قضایی درموضوعات یکسان ومشابه شده است که براساس پژوهش های انجام شده،رعایت نظم عمومی و قواعد آمره،حفظ حقوق احتمالی اشخاص ثالث، احترام به اصل حاکمیت اراده، ‏بیهوده وعبث بودن رسیدگی به برخی از دعاوی مبتنی براصول وموازین حقوقی،ازمبانی صدورقرارعدم استماع دعوا می باشد . درقانون تعریف مشخصی ازقرارعدم استماع دعوا وبیان مصادیق آن،ارائه نشده است وتنها جایی ‏که ازقرارعدم استماع دعوا نام برده است بند ب ماده 332 قانون آیین دادرسی مدنی است که این قرار را ازقرارهای قابل تجدید نظردانسته است .

هرگاه دعوا درست طرح نشده باشد،ازموارد ایرادات دعوامی باشد وتنها درصورت طرح ازطرف خوانده ‏قابل ترتیب اثر است وباید همراه با دفاع درماهیت دعوا باشد وتا پایان جلسه اول رسیدگی مطرح شود .

گاها دعوا به سبب وجود موانعی قابل طرح نمی باشد که ازطرف خوانده وقاضی دادگاه درکلیه جلسات ومراحل رسیدگی قابل طرح است

با احراز و وارد بودن ایرادات قاضی دادگاه قرار رد دعوا صادرمی ‏کند ودرصورت وجود و تشخیص موانع دررسیدگی قاضی قرارعدم استماع دعوا صادرمی کند.

به دلیل عدم تبیین موانع رسیدگی وآمیختن آن با ایرادات ،قانون گذاربراساس قسمت اخیر ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی ،صدورقراررد دعوا را برای همه موارد پیش بینی کرده است واین درحالی است که اگرمانع رسیدگی وجود داشته باشد دادگاه باید قرارعدم استماع دعوا صادرکند .‏

مواردی که اصولا قاضی برای آن قرارعدم استماع صادرمی کند.

• ‏ دعوی مطرح شده علت نامشروعی داشته باشد ‏
• ‏ طرح دعوی تصرف عدوانی بعد از دعوی درمورد اصل مالکیت
• ‏ طرح دعوا ممانعت ازحق پس از طرح دعوی راجع به اصل حق انتفاع و ارتفاق
• ‏ واخواهی ازحکم حضوری
• ‏ تجدید نظرخواهی از آرا غیرقابل تجدید نظر وفرجام خواهی از آرا غیر قابل فرجام
• ‏ در صورتی که دردعویی که دارای خواندگان متعدد است نام تمام آن ها درج نشود
• ‏ طرح دعوی علیه شخصی که درهنگام تقدیم دادخواست فوت شده است
• عدم طرح برخی دعوی ها به صورت توامان به ویژه در خصوص امور مالکیت و ثبتی
• موجه و قانونی نبودن خواسته
• حفظ حقوق احتمالی اشخاص ثالث
• طرف دعوا قرار ندادن کلیه اصحاب دعوا دردعاوی طاری

قابلیت تجدید نظرخواهی قرار

هرچند قرارعدم استماع دعواحکم نیست اما درقالب دادنامه به طرفین دعوا ابلاغ می‌شودودرصورتی که خواهان استدلال و توجیه دادگاه را قبول نداشته باشدویا دادگاه درانطباق موضوع دعوا با رایی که صادر نموده دچاراشتباه شده باشد،خواهان یا مدعی می‌تواند ظرف بیست روز پس از ابلاغ قرارعدم استماع دعوا، اعتراض خود را به دادگاه تجدید نظر تقدیم نماید مشروط به اینکه اصل حکم راجع به دعوا، قابلیت تجدید نظرداشته باشد .

آثارقرارعدم استماع دعوا   

هرقراری که دردادگاه ها صادرمی شود،دارای آثارمخصوصی است وآثارقرارعدم استماع مشابه قراررد دعوا می باشد وعبارت است از:

• ازرسیدگی به دعوا جلوگیری می کند
• هزینه دادرسی پرداخت شده،قابل استرداد نیست

اعتبارامرمختوم ندارد وامکان اقامه مجدد دعوایی که برای آن قرارصادرشده،پس ازرفع مانعی که منجربه صدوراین قرارشده است، امکان پذیر است مگرمانع طرح دعوا دائمی باشد .

شماره دادنامه: ۹۱۰۹۹۷۲۸۸۵۶۰۰۲۸۵

شماره پرونده: ۹۰۰۹۹۸۲۸۸۵۶۰۱۱۶۹

شماره بایگانی شعبه: ۹۱۰۴۴۹

تاریخ تنظیم : ۲۸/۲/۱۳۹۱

پیوست :

فلا تتبعوا الهوى آن تعدلوا

دادنامه

شعبه ……… دادگاه عمومی (حقوقی دادگستری)….. (۱)

پرونده کلاسه ۹۰۰۹۹۸۲۸۸۵۶۰۱۱۶۹ شعبه …. دادگاه عمومی (حقوقی) دادگستری…. دادنامه شماره

خواهان : آقای هادی با وکالت آقای….

خواندگان : ۱- آقای علی ۲- آقای مرتضی ۳- شرکت تعاونی …………….

خواسته ها: ۱- الزام به تنظیم سند رسمی ملک

1

۲- اثبات مالکیت (مالی)

رای دادگاه

در مورد دادخواست تقدیمی خواهان آقای هادی با وکالت آقای……………. علیه شرکت تعاونی و دامداری…….. و آقای مرتضی و آقای علی به خواسته اثبات مالکیت و الزام خواندگان به تنظیم سند رسمی مشاعی (یک هزار و پانصد متر مربع) با بنای احداثی از دو هکتار خسارات دادرسی، دادگاه با عنایت به اینکه حسب اسناد ابرازی خواهان ملک مورد معامله به صورت مشخص و معینی با مساحت معلوم و حدود مشخص می باشد و لكن سند مالکیت به صورت مشاعی است لذا تا مادامی که صورت مجلس تفکیکی صادر نگردیده و برای قطعه مورد معامله سند مجزا و مفروز صادر نشده است تنظیم سند شش دانگ امکان پذیر نیست و از طرفی به لحاظ اینکه اراده طرفين بر قسمتی معین با بنای احداثی از ملک صدرالذکر بوده است لذا اشاعه منتفی بوده و تنظیم سند مشاعی مسموع نمی باشد بنابر این دعوی مطروحه مطابق قانون نبوده و صرفنظر از نحوه دفاعیات مدیرعامل شرکت خوانده و عدم حضور سایر خواندگان به استناد ماده ۲ قانون  آئین دادرسی مدنی قرار استماع دعوی صادر و اعلام می گردد این رای حضوری و ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می باشد.

آیا به 1 با 1 نیاز دارید؟ شما می توانید از طریق شماره های موجود در وب سایت با 1 در ارتباط باشید.

جدول خلاصه: صدور قرار عدم استماع دعوی

پرسش و پاسخ متداول

سوال: صدور قرار عدم استماع دعوی به چه معناست؟

صدور قرار عدم استماع دعوی به معنای رد دعوی بدون بررسی ماهیت آن به دلیل نواقص شکلی یا ماهوی در طرح دعوی است. دادگاه بدون ورود به اصل موضوع، به دلیل عدم رعایت شرایط قانونی، به رسیدگی خاتمه می‌دهد.

سوال: چه عواملی می‌تواند منجر به صدور قرار عدم استماع دعوی شود؟

عواملی مانند عدم رعایت شرایط شکلی دادخواست (مانند نقص در تقدیم دادخواست یا عدم پرداخت هزینه دادرسی)، فقدان اهلیت قانونی خواهان، عدم وجود خواسته مشخص و قابل پیگیری، و یا فقدان سمت و حق قانونی خواهان می‌تواند منجر به صدور این قرار شود.

سوال: آیا امکان اعتراض به قرار عدم استماع دعوی وجود دارد؟

بله، امکان اعتراض به قرار عدم استماع دعوی از طریق تجدیدنظرخواهی وجود دارد. در صورت اعتراض، پرونده به مرجع بالاتر ارجاع و مجدداً بررسی می‌شود.

سوال: نقش وکیل در جلوگیری از صدور قرار عدم استماع دعوی چیست؟

وکیل با آگاهی از قوانین و مقررات مربوطه و با بررسی دقیق دادخواست قبل از تقدیم آن به دادگاه، می‌تواند از صدور قرار عدم استماع دعوی جلوگیری کند. او می‌تواند نواقص احتمالی را شناسایی و برطرف نماید.

نتیجه گیری و سخن نهایی

صدور قرار عدم استماع دعوی، امری جدی در روند دادرسی است که می‌تواند منجر به اتلاف وقت و هزینه شود. آشنایی با شرایط و مقدمات طرح دعوی و مشاوره با وکیل متخصص در این زمینه، می‌تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. توجه به نکات قانونی و رعایت دقیق مقررات مربوطه، ضروری است تا از صدور این قرار و تبعات آن جلوگیری شود. مطالعه دقیق قوانین و اخذ مشاوره حقوقی پیش از طرح دعوی، نقش بسیار مهمی در موفقیت دادرسی دارد.