در این مطلب به موضوع رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری به چه صورت است
ماده ۴۱ – شعبه رسیدگی کننده می تواند هرگونه تحقیق یا اقدامی را که لازم بداند انجام دهد یا آن را از ضابطان قوه قضائیه و مراجع اداری بخواهد و یا به سایر مراجع قضائی نیابت دهد. ضابطان و مراجع مزبور مکلفند ظرف مهلتی که شعبه دیوان تعیین می کند، تحقیقات و اقدامات خواسته شده را انجام دهند. تخلف از این ماده حسب مورد مستلزم مجازات اداری یا انتظامی است.
تبصره ۱- در صورتی که شاکی پس از ابلاغ برای ادای توضیح حاضر نشود یا از ادای توضیحات مورد درخواست استنکاف کند، شعبه دیوان با ملاحظه دادخواست اولیه و لایحه دفاعیه طرف شکایت یا استماع اظهارات او، اتخاذ تصمیم می نماید و اگر اتخاذ و تصمیم ماهوی بدون اخذ توضیح از شاکی ممکن نشود، قرار ابطال دادخواست صادر می گردد.
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
ماده ۴۴- در صورت درخواست رئیس دیوان یا هریک از شعب دیوان، کلیه واحدهای دولتی، شهرداری ها و سایر مؤسسات عمومی و مأموران آنها مکلفند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ نسبت به ارسال اسناد و پرونده های مورد مطالبه اقدام نمایند و در صورتی که ارسال اسناد ممکن نباشد، دلایل آن را به دیوان اعلام کنند. در صورت موجه ندانستن دلایل توسط دیوان و مطالبه مجدد و امتناع از ارسال ظرف یک ماه، مستنکف، به حکم شعبه به انفصال موقت از خدمات دولتی از یک ماه تا یک سال یا کسر یک سوم حقوق و مزایا به مدت سه ماه تا یک سال محکوم می شود. این امر حسب مورد مانع اختیار دیوان برای اقدام مقتضی در جهت دستیابی به دلایل و مدارک مورد نیاز با صدور رأي طبق مدارک و قرائن موجود در پرونده نیست.
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
مده ۴۵- شاکی می تواند دادخواست خود را قبل از وصول پاسخ طرف شکایت، مسترد کند و در این صورت، شعبه قرار ابطال دادخواست صادر می کند.
ماده ۴۶- شاکی می تواند قبل از صدور رأی، از شکایت خود به کلی صرف نظر نماید. در این صورت، قرار سقوط شکایت صادر می شود و همان شکایت مجددأ قابل طرح نیست.
ماده ۴۷- در صورت ضرورت به تشخیص رئیس دیوان یا رئیس شعبه، به پرونده های مطروحه در شعب دیوان و شعب تجدیدنظر آن، خارج از نوبت رسیدگی می شود.
ماده ۴۸- هرگاه رسیدگی به شکایت، در صلاحیت سایر مراجع قضائی باشد، شعبه دیوان با صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده را به مرجع مذکور ارسال و مراتب را به شاکی اعلام می نماید و چنانچه موضوع را در صلاحیت مراجع غیر قضائی بداند، ضمن صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده را به مرجع صالح ارسال می نماید. مرجع اخیر مکلف به رسیدگی است.
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
لازم به ذکر است شما می توانید از طریق 1 با بهترین وکلای دیوان دفتر حقوقی تهران وکیل در ارتباط باشید و ضمن آگاهی از 1 ، سوالات و مشکلات خود را با 1 این دفتر حقوقی در جریان بگذارید.
ماده ۴۹- قبول تقاضای اصلاح خواسته پس از ارسال دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت، مشروط بر این است که به تشخیص شعبه، ماهیت خواسته تغییر نکرده باشد.
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
ماده ۵۰- هرگاه رسیدگی دیوان منوط به اثبات امری باشد که در صلاحیت مرجع دیگری است، قرار اناطه صادر و مراتب به طرفین ابلاغ می شود.
ماده ۵۱- شکایات مطروحه در دیوان که به تشخیص رئیس دیوان دارای موضوع واحد یا مرتبط باشد در یک شعبه رسیدگی می شود و در صورت ارجاع به چند شعبه، به همه پرونده ها در شعبه ای که سبق ارجاع دارد رسیدگی به عمل می آید.
رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
ماده ۵۲- در صورتی که شعبه دیوان از فوت یا محجور شدن شاکی یا زوال سمت نماینده قانونی او مطلع شود تا تعیین و معرفی قائم مقام قانونی متوفی یا محجور، قرار توقف دادرسی صادر و مراتب از طریق دفتر شعبه به نشانی شاکی اعلام می شود.
جدول خلاصه: رسیدگی و صدور رأی دیوان عدالت اداری
| مراحل رسیدگی | موارد قابل رسیدگی | نتایج احتمالی |
|---|---|---|
| ثبت شکایت، بررسی اولیه، تعیین وقت رسیدگی، جلسه رسیدگی، صدور رأی | آرای خلاف قانون و مقررات، تخلفات اداری، تصرفات غیرقانونی | ابطال مصوبه، ابطال قرارداد، الزام به انجام عمل، پرداخت خسارت |
| امکان تجدیدنظرخواهی | موارد ذکر شده در قانون دیوان عدالت اداری | تایید یا نقض رای اولیه |
| مهلت های قانونی | موعد مقرر برای ثبت شکایت، رسیدگی و صدور رای | تأثیر بر روند رسیدگی و صدور رأی |
| نقش دادرسان و هیأت عمومی | بررسی شکایت و صدور رأی | تأثیر بر کیفیت رسیدگی و صدور رای |
پرسش و پاسخ متداول
سوال: دیوان عدالت اداری چه نوع دعاوی را رسیدگی می کند؟
دیوان عدالت اداری به دعاوی مربوط به تخلفات اداری، آرای خلاف قانون و مقررات ادارات و سازمان های دولتی و همچنین تصرفات غیرقانونی رسیدگی می کند.
سوال: مراحل رسیدگی به پرونده در دیوان عدالت اداری چگونه است؟
مراحل رسیدگی شامل ثبت شکایت، بررسی اولیه، تعیین وقت رسیدگی، جلسه رسیدگی با حضور طرفین و ارائه مدارک، و در نهایت صدور رأی است. امکان تجدیدنظرخواهی از آراء دیوان نیز وجود دارد.
سوال: چه کسانی می توانند در دیوان عدالت اداری شکایت کنند؟
اشخاص حقیقی و حقوقی که از عملکرد ادارات و سازمان های دولتی متضرر شده اند، می توانند در دیوان عدالت اداری شکایت کنند.
سوال: آیا رای دیوان عدالت اداری لازم الاجرا است؟
بله، آرای دیوان عدالت اداری قطعی و لازم الاجرا هستند مگر اینکه در مراجع بالاتر نقض شوند.
سوال: چه مدارکی برای طرح شکایت در دیوان عدالت اداری لازم است؟
مدارک لازم شامل کپی شناسنامه، کپی کارت ملی، کپی سند مالکیت (در صورت لزوم)، کپی شکوائیه و سایر مدارک مرتبط با موضوع شکایت می باشد.
نتیجه گیری و سخن نهایی
دیوان عدالت اداری نقش مهمی در نظارت بر عملکرد دستگاه های اجرایی و حفاظت از حقوق شهروندان در برابر اقدامات غیرقانونی دارد. روند رسیدگی و صدور رأی در این دیوان، با رعایت قوانین و مقررات مربوطه، به دنبال احقاق حق و عدالت است. آگاهی از مراحل رسیدگی و موارد قابل رسیدگی در دیوان عدالت اداری برای شهروندان ضروری می باشد تا بتوانند از حقوق خود به نحو احسن دفاع کنند. این مقاله به معرفی اجمالی از این روند پرداخته و امید است که راهنمای مفیدی برای خوانندگان باشد.
بدون دیدگاه