تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

در این مطلب به موضوع تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید 

 تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

اگر در قتل عمدی بعد از صدور و قطعیت حکم و در مرحله اجرا اولیای دم قاتل را عفو نمایند، در این صورت، آیا لازم است که قاتل را از لحاظ اخلال در نظم جامعه و بیم تجری تعزیر کرد یا خیر؟

نظر اکثریت

اگر اولیای دم قاتل را گذشت کرده باشند، در این صورت به استناد مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، قاتل را باید تعزیر نمود، اعم از اینکه اولیای دم قبل از صدور و قطعیت حکم، قاتل را عفو کرده باشند یا بعد از صدور و قطعیت حکم.

استدلال قائلین به نظریه دوم این است که مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، به صورت مطلق اشعار می دارند (شاکی داشته ولی از قصاص گذشت کرده باشد و یا به هر علت قصاص نشود، در صورتی که اقدام وی موجب اخلال در نظم و …)لذا با توجه به اصالت الاطلاق، نباید تعزیر قاتل را به گذشت اولیای دم قبل از صدور حکم، مقید کرد؛ بلکه چه قبل از صدور حکم باشد و چه بعد از آن قاتل باید تعزیر شود؛ البته در صورتی که اقدام قاتل موجب اخلال در نظم و … شود،

در رویه قضائی در بین همکاران قضایی نیز چنین است، یعنی بعد از عفو اولیای دم از قصاص قاتل، در هر حال قاتل را تعزیر می کنند و اکثریت حاضر در جلسه، نظریه دوم را قبول دارند.

تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

نظر اقلیت

اگر اولیای دم قبل از صدور حکم، قاتل را عفو نمایند، با وجود شرایط،( در صورتی که اقدام قاتل موجب اخلال در نظم جامعه یا تجری شود) می توان قاتل را به استناد مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، تعزیر نمود؛ اما اگر اولیای دم، بعد از صدور و قطعیت حکم و در مرحله اجراء قاتل را گذشت کنند در این صورت به دلایل زیر نمی توان قاتل را تعزیر نمود:

اولا: جمله (شاکی داشته باشد ولی از قصاص گذشت کرده باشد و یا به هر علت، قصاص نشود) در مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، انصراف دارد به قبل از صدور حکم، یعنی اگر اولیای دم، قبل از صدور حكم، قاتل را گذشت کرده باشند و قبل از صدور حکم قصاص منتفی شود، در این صورت می توان، قاتل را به استناد مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، از سه تا ده سال حبس تعزیری محکوم کرد ولی بعد از صدور حکم، اگر اولیای دم قاتل را گذشت کنند در این صورت نمی توان قاتل را تعزیر کرد.

تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

در صورت نیاز به مشاوره حقوقی با 1 می توانید در هر ساعت از شبانه روز با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید به منظور دریافت 1 در ساعات غیر اداری از طریق راه های ارتباطی موجود در وب سایت اقدام فرمایید و همچنین در صورت نیاز نسبت به دریافت مشاوره حقوقی ار طریق واتساپ نیز اقدام فرمایید.

ثانيا: مقتضای قاعده تفسیر مضیق و تفسیر به نفع متهم این است که اگر اولیای دم بعد از صدور و قطعیت حکم، قاتل را گذشت نمایند قاتل تعزیر شود.

ثالثا: قتل عمدی دو مجازات ندارد؛ بلکه یک مجازات دارد و آن قصاص است ( النفس بالنفس)و وقتی که بعد از صدور قطعیت حکم، اولیای دم، قاتل را گذشت کرده باشند، قاتل باید فورا آزاد باشد و مجازات دیگر تعیین کردن، صحیح نمی باشد.

خلاصه نظریه اول این است که اگر اولیای دم قبل از صدور و قطعیت حکم، قاتل را عفو نمایند، در این صورت قاتل باید به استناد مواد ۲۰۸ و ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی، تعزیر شود ولی بعد از صدور حکم، اگر قاتل عفو شود در این صورت تعزیر وی صحیح نمی باشد.

تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

نظر کمیسیون نشست قضائی (۲) جزایی دربتره تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

طبق ماده ۲۵۷ قانون مجازات اسلامی، قتل عمد موجب قصاص است؛ لكن با رضایت ولی دم و قاتل به مقدار دیه کامل یا به کمتریا زیادتر از آن تبدیل می شود و مطابق ماده ۲۶۹ همان قانون، قطع عضو و با آن اگر عمدی باشد موجب قصاص است.

جدول خلاصه: تعزير قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

پرسش و پاسخ متداول

سوال: آیا گذشت اولیای دم در قتل عمدی همیشه موجب سقوط مجازات قصاص می شود؟

بله، گذشت صریح، آگاهانه و بدون اکراه اولیای دم از قصاص، موجب سقوط حق قصاص می شود.

سوال: پس از گذشت اولیای دم، چه مجازاتی برای قاتل در نظر گرفته می شود؟

پس از گذشت اولیای دم، قاتل به تعزیر محکوم می شود. میزان تعزیر با توجه به شرایط و قوانین مختلف تعیین می گردد و می تواند شامل حبس، جزای نقدی و یا سایر مجازات های تعزیری باشد.

سوال: آیا شرایط خاصی برای گذشت اولیای دم وجود دارد؟

بله، گذشت باید صریح، آگاهانه و بدون اکراه باشد. همچنین باید از سوی کلیه اولیای دم صورت پذیرد. عدم رعایت این شرایط می‌تواند موجب ابطال گذشت شود.

سوال: آیا در تمام موارد قتل عمدی، امکان گذشت اولیای دم وجود دارد؟

در اکثر موارد قتل عمدی، امکان گذشت اولیای دم وجود دارد. اما در برخی موارد خاص، مانند قتل‌هایی که جنبه عمومی دارند، حتی با گذشت اولیای دم، تعقیب قضایی و مجازات قاتل امکان‌پذیر است.

نتیجه گیری و سخن نهایی

گذشت اولیای دم در قتل عمدی، امری مهم و تاثیرگذار در روند رسیدگی قضایی به این جرم است. این عمل، ضمن کاهش رنج و عذاب خانواده مقتول، از اجرای مجازات قصاص جلوگیری می‌کند و مجازات تعزیری را برای قاتل در پی دارد. با این حال، باید به یاد داشت که شرایط قانونی برای صحت گذشت الزامی است و مواردی وجود دارد که حتی با گذشت اولیای دم، مجازات قاتل به طور کامل منتفی نمی‌شود. بنابراین، درک دقیق قوانین و مقررات مرتبط با این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.