تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

در این مطلب به موضوع تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید 

 تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس به چه صورت است؟

پرسش: چنانچه رأی بر قصاص شخصی صادر شود؛ لكن شاکی پس از صدور رأی گذشت نماید آیا موضوع از مصادیق حکم ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی می باشد؟ یعنی آیا پرونده باید مجددا در دادگاه صادر کننده رای قطعی مطرح گردد تا به صدور حکم حبس اقدام نماید یا اینکه فقط قصاص که موضوع حکم است منتفی و پرونده مختومه می شود؟

نظر اکثريت

نظر اول: با عنایت به اینکه در ماده مذکور قید شده است: «یاشاکی داشته ولی از قصاص گذشت کرده باشد». این گذشت على الاطلاق هم مربوط به قبل از صدور رأی هم مربوط به پس از صدور رأی قصاص می شود.

نظر دوم: وقتی که قبل از صدور رأی با گذشت شاکی، دادگاه در صورت وجود شرایط دیگر، حکم به حبس ابد میدهد. به طریق اولی پس از صدور رأی قصاص که بزهکاری مشخص و محكوم عليه به اجرای حکم قصاص نزدیک شده است، صدور حکم به قصاص نزدیک شده است، صدور حکم به حبس مصداق دارد.

تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

نظر سوم: جرم موضوع ماده مذکور از جرائم غیر قابل گذشت محسوب می شود، یعنی قانون گذار به لحاظ اهمیت موضوع و جنبه عمومی جرم خواسته است در صورت وجود سایر شرایط (مانند اخلال در نظم) فعل مرتکب بدون مجازات نماند.

نظر چهارم: بر اساس نظریه شماره ۷۱۱۸۴۸-۱۳۷۱/۵/۲۶اداره حقوقی قوه قضائیه، اگر در زمان اجرای حکم قصاص، اولیای دم گذشت کنند و شرایط تعزیر مذکور در ماده ۶۱۲ فراهم باشد، دادگاه صادر کننده حکم، باید حکم حبس را صادر کند.

اگر به دنبال شماره تماس بهترین 1 می گردید می توانید با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس گرفته و از 1 و تلفنی این مجموعه بهره ببرید و در صورتی که بخواهید می توانید با تعیین وقت حضور پیدا کرده و با بهترین وکلای کیفری این مجموعه که متخصص در این زمینه می باشند مشاوره داشته باشید.

تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

نظر اقلیت

مجازات موضوع ماده ۶۱۲ فقط ناظر به قبل صدور رأی می باشد یعنی در صورتی که قبل از صدور رأی دادگاه، اولیای دم گذشت کنند، دادگاه با وجود سایر شرایط، حکم به حبس صادر می کند؛ فلذا حکم ماده مذکور شامل پس از صدور رأی قصاص نمی شود، چون دادگاه فارغ از رسیدگی است.

گرچه نحوه آداب رسیدگی به چنین حکمی مورد سؤال نیست؛ لکن در فرض سؤال که با مطالبه قصاص توسط اولیای دم، دادگاه با احراز شرایط اقامه دعوی، ثبوت قتل عمدی و ارتکاب آن از ناحيه متهم، حکم بر فساد جانی صادر نموده است،

تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

در این صورت بعد از اعلام گذشت اولیای دم و نقض رای صادر شده از ناحیه دیوان عالی کشور، دادگاه صادر کننده قصاص، در صورتی که اقدام جانی موجب اخلال در نظم و یا بیم تجری مرتکب یا دیگران باشد، حسب الاقتضا حكم برحسب مرتکب صادر کند و به هر حال چنین متهمی را نمی توان بعد از گذشت اولیای دم، مطلق آزاد نمود.

جدول خلاصه: تأثیر گذشت شاکی در حکم قصاص نفس

پرسش و پاسخ متداول

سوال: آیا گذشت شاکی در تمام جرایم قابل قبول است؟

خیر، گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت مانند قتل عمد قابل قبول نیست مگر در مواردی که اولیای دم رضایت قطعی دهند و شرایط آن در قانون مشخص شده باشد.

سوال: آیا گذشت شاکی قابل برگشت است؟

خیر، گذشت شاکی پس از ابراز رضایت قطعی و ثبت قانونی، معمولاً قابل برگشت نیست مگر در شرایط خاص و با اثبات ادعاهایی مانند اکراه یا فریب.

سوال: اگر شاکی بخشیده و سپس پشیمان شود چه اتفاقی می افتد؟

پشیمانی شاکی پس از گذشت قطعی، معمولاً تاثیری در حکم قضایی ندارد مگر این که اثبات شود گذشت تحت فشار یا اکراه بوده است.

سوال: آیا گذشت جزئی در حکم قصاص نفس موثر است؟

بله، گذشت جزئی (مثلاً بخشش دیه در کنار عدم گذشت از قصاص) می‌تواند در تعیین مجازات موثر باشد، اما قصاص نفس به طور کامل منتفی نمی‌شود مگر با گذشت کلی.

نتیجه گیری و سخن نهایی

گذشت شاکی در حکم قصاص نفس، نقشی اساسی و تعیین کننده دارد. این عمل نه تنها منجر به رفع مجازات قصاص و جلوگیری از اجرای حکم خون می‌شود، بلکه به حفظ آرامش اجتماعی و گسترش فرهنگ صلح و سازش نیز کمک می‌کند. بررسی شرایط قانونی و مراحل قانونی گذشت برای اطمینان از صحت و اعتبار آن امری ضروری است. اهمیت رعایت شرایط گذشت و توجه به مسائل قانونی مرتبط، در پیشگیری از اختلافات و مسائل حقوقی بعدی بیانگر اهمیت این مبحث است. بنابراین، مطالعه دقیق قوانین مربوطه در این زمینه برای همه ذینفعان امری ضروری است.