اعیانی، عبارت از کلیه ی بناها و مستحدثات ساخته شده بر روی عرصه و زمین ملک است. معمولاً مالکیت عرصه و اعیان املاک در یک نفر جمع است و این دو با یکدیگر منتقل می شود؛ اما در مواردی ممکن است این دو مالکیت از یکدیگر تفکیک شود و به دو شخص مختلف تعلق گیرد.
در این مطلب الزام به تنظیم سند رسمی اعیانی ارائه شده است اگر به 1 نیاز دارید با شماره های درج شده تماس بگیرید
هر گاه مالک به شخص یا اشخاصی، اجازه ی احداث اعیانی در ملک خود را بدهد، شخص مزبور، مالک اعیانی محسوب میشود و می تواند نسبت به ثبت اعیانی و دریافت سند مالکیت اعيانی از طریق اداره ی ثبت اسناد و املاک، اقدام کند.
شایع ترین مصداق این موضوع در املاکی است که عرصه ی آنها موقوفه است. اجاره ی املاک موقوفه معمولاً بلند مدت است و در قرارداد، حق احداث بنا در زمین وقتی به مستأجر داده میشود، مستأجر ملک موقوفه با ساخت بنا به هزینه ی خود و با اجازه ی رسمی متولی موقوفه، مالک اعیانی محسوب میشود.
در صورتی که اعیانی ملک، قبلاً به صورت رسمی ثبت شده باشد و مالک، اعیانی آن را طی قرارداد عادی به دیگری واگذار کند، در صورت استنکاف مالک اعیانی از انتقال رسمی اعیانی، انتقال گیرنده می تواند، دادخواست الزام مالک اعیانی به تنظیم سند رسمی اعیانی را مطرح کند.
دادگاه با استعلام از اداره ی ثبت اسناد و احراز مالکیت رسمی خوانده، نسبت به اعیانی و در صورت احراز صحت قرارداد، رأی به الزام مالک اعیانی به تنظیم سند رسمی به نام خریدار اعیانی، صادر می کند.
طرفین دعوی در رابطه با تنظیم سند رسمی اعیانی
در دعوای الزام به تنظیم سند رسمی اعیانی، خواهان شخصی است که مالکیت اعیانی به وی منتقل شده است و خوانده، مالک رسمی اعیانی است. اگر بین فروشنده ی اعیانی و مالک رسمی آن، ایادی و واسطه های دیگری باشند، باید نام همه ی آنها به عنوان خوانده در دادخواست ذکر شود. در این دادخواست ذکر نام مالک عرصه به عنوان خوانده نیست.
مرجع صالح
برای رسیدگی دعاوی راجع به املاک، باید در دادگاه محل وقوع ملک طرح شود.
نحوه ی اجرای رأی
با قطعیت رأی الزام به تنظیم سند رسمی اعیانی و صدور اجرائیه، دادگاه، ابتدا به محكوم عليه (خوانده) ابلاغ می کند که ظرف ده روز پس از ابلاغ، برای تنظیم سند رسمی در دفترخانه حاضر شود و مالکیت اعیانی را به نام خواهان، منتقل کند. اگر محكوم عليه در دفترخانه حاضر نشده با تقاضای سردفتر اسناد رسمی، نماینده ی دادگاه در دفترخانه حاضر خواهد شد و قرارداد انتقال رسمی اعیانی ملک را امضا خواهد کرد.
برخی نکات کلیدی مرتبط با دعوی
۱) دادگاه مالک رسمی اعیانی را به تنظیم سند رسمی محکوم می کند و در مواردی که فروشنده ی اعیانی شخصی غیر از مالک رسمی باشد، متعهد در خصوص تنظیم سند رسمی اعیانی، صرفاً به خسارات و ضررهای وارده محکوم می شود.
۲) اگر اعیانی ملک، قبلاً توسط اداره ی ثبت اسناد و املاک، ثبت نشده باشد و سند مالکیت مجزا از عرصه نداشته باشد، دادخواست الزام به ثبت سند رسمی اعیانی، مسموع نیست.
۳) اگر اعیانی ملکی، سابقه ی ثبتی ندارد، در صورتی که شرایط قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی، مصوب سال ۱۳۹۰، وجود داشته باشد، مالک اعیانی می تواند از طریق اداره ی ثبت، اقدام به دریافت سند مالکیت برای اعیانی بکند.
برای دریافت مشاوره حقوقی ملکی توسط 1 به صفحه فوق مراجعه نمایید.
جدول خلاصه: الزام به تنظیم سند رسمی اعیانی
موضوع | توضیحات | پیامد عدم رعایت |
---|---|---|
تعریف سند رسمی اعیانی | سندی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و دارای اعتبار قانونی است. | عدم اثبات مالکیت و مشکلات حقوقی آتی. |
مواردی که الزام به تنظیم سند رسمی دارند | معاملات ملکی مانند بیع، هبه، صلح، رهن و … | ابطال معامله و بروز اختلافات قضایی. |
مزایای تنظیم سند رسمی | ایجاد امنیت حقوقی، اثبات مالکیت، جلوگیری از کلاهبرداری. | – |
مراحل تنظیم سند رسمی | مراجعه به دفتر اسناد رسمی، ارائه مدارک لازم، پرداخت هزینهها، امضای سند. | تأخیر در انجام معامله و هزینههای اضافی. |
جایگاه قانون در این خصوص | قانون ثبت اسناد و املاک و قوانین مرتبط با معاملات ملکی. | مسئولیت کیفری و مدنی. |
پرسش و پاسخ متداول
سوال: آیا تنظیم سند رسمی اعیانی برای همه معاملات ملکی الزامی است؟
بله، برای بسیاری از معاملات ملکی مانند بیع، هبه، صلح، رهن و اجاره املاک با ارزش بالا، تنظیم سند رسمی الزامی است. عدم رعایت این امر میتواند مشکلات حقوقی جدی به دنبال داشته باشد.
سوال: چه مدارکی برای تنظیم سند رسمی اعیانی لازم است؟
مدارک مورد نیاز بسته به نوع معامله متفاوت است. اما به طور کلی شامل شناسنامه و کارت ملی طرفین، سند مالکیت ملک، و سایر مدارک مرتبط با ملک میشود. مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای کسب اطلاعات دقیقتر ضروری است.
سوال: چه اتفاقی میافتد اگر سند رسمی اعیانی تنظیم نشود؟
در صورت عدم تنظیم سند رسمی، معامله از نظر قانونی ممکن است باطل اعلام شود و طرفین با مشکلات حقوقی جدی مواجه شوند. اثبات مالکیت نیز دشوار خواهد بود.
سوال: هزینه تنظیم سند رسمی اعیانی چقدر است؟
هزینه تنظیم سند رسمی بر اساس ارزش ملک و نوع معامله محاسبه میشود و توسط دفتر اسناد رسمی تعیین میگردد.
نتیجه گیری و سخن نهایی
تنظیم سند رسمی اعیانی برای امنیت حقوقی و جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی در معاملات ملکی بسیار حائز اهمیت است. رعایت این الزام قانونی، از بروز مشکلات و هزینههای قضایی آتی پیشگیری کرده و به شفافیت و امنیت بیشتر در معاملات املاک کمک میکند. بنابراین، توصیه میشود همیشه در معاملات ملکی از طریق دفاتر اسناد رسمی اقدام به تنظیم سند رسمی اعیانی نمایید.
بدون دیدگاه