آثار حق فسخ

در این مطلب به موضوع آثار حق فسخ اشاره شده است. شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان از طریق راههای ارتباطی با ما در تماس باشید .

آثار حق فسخ

آثار حق فسخ به چه صورت است؟

اختیاری که فرد برای برهم زدن عقد دارد همان «خیار» و حقی که برای بر هم زدن معامله و عقد برای یکی از طرفین یا شخص ثالث به جهت داشتن یکی از خیارات حاصل می شود حق فسخ است. با اعمال حق فسخ از طرف ذینفع آثار عقد قطع می شود؛ لیکن فسخ اثری نسبت به گذشته ندارد بلکه از زمان اعمال حق فسخ آثار قانونی معامله پایان می پذیرد و دیگر آثار قانون لازم بر آن بار نخواهد بود؛ اما از آنجا که عقد تا زمان انحلال صحیح بوده، تمام اقدامات متعاملین نسبت به عوضین صحيح و قانونی است و انحلال عقد هیچ اثری به تصرفات قبلی نخواهد داشت، بر این اساس ماده ۴۵۴ قانون مدنی تصریح کرده است اگر مشتری مبیع را اجاره دهد، اعمال حق فسخ و انحلال عقد بيع تأثیری به اجاره ندارد مگر اینکه عدم انجام چنین تصرفاتی به مشتری صریحا یا ضمنا شرط شده باشد که در این صورت تصرفاتی که عدم انجام آنها در ضمن عقد شرط شده باطل خواهد بود.

اهم مسائل قابل بحث در دعوای اعلام فسخ معامله

خواهان دعوای فسخ معامله: خواهان دعوای فسخ یکی از طرفین معامله یا شخص ثالثی است که به جهتی از جهات قانونی حق فسخ و بر هم زدن معامله را دارد.

خوانده دعوای فسخ معامله: با توجه به اینکه فسخ آثار تصرفات گذشته طرفین را از بین نمی برد، بلکه عقد را از زمان اعمال فسخ منحل می کند اگر فردی غیر از متعاملين در معامله دخیل شده و تصرفاتی داشته یا دارند، بسته به مورد خوانده دعوا قرار می گیرند.

خواسته دعوای فسخ معامله: با توجه به اینکه اعمال فسخ حق ذینفع می باشد حکم دادگاه در مورد فسخ صرفا جنبه اعلامی دارد با احراز اراده ذینفع و شرایط صحت فسخ دادگاه به اعلام فسخ حکم میدهد خواسته دعوا هم بایستی صدور حکم به اعلام فسخ باشد و تصمیم دادگاه در مقام تأیید صحت فسخ خواهد بود.

آثار حق فسخ

دادگاه صالح دعوای فسخ معامله: در مورد دادگاه صالح جهت اقامه دعوا، اصل بر صلاحیت محل اقامت خوانده است؛ اما در مورد قراردادها دادگاه محل تنظیم قرارداد یا محل انجام تعهد مطابق ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی صالح به رسیدگی می باشد و در مورد املاک و اموال غیرمنقول دادگاه محل مال غیرمنقول صالح به رسیدگی است. لذا در خصوص فسخ مبایعه نامه و قولنامه بایستی به دادگاه محلی که ملک در حوزه آن واقع شده، باید مراجعه شود.

لازم به ذکر است در صورت نیاز به 1 می توانید در هر ساعت از شبانه روز با دفتر حقوقی تهران وکیل تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید به منظور دریافت 1 در ساعات غیر اداری از طریق راه های ارتباطی موجود در وب سایت اقدام فرمایید و همچنین در صورت نیاز نسبت به دریافت مشاوره حقوقی ار طریق واتساپ نیز اقدام فرمایید.

مالی و غیر مالی بودن دعوای فسخ: دعوای فسخ بسته به مورد ممکن است مال غیرمالی باشد در صورت اعمال حق فسخ به طور مستقیم یا غیر مستقیم برای خواهان منفعت مالی ایجاد نماید دعوا مالی است معمولا اعمال حتى فسخ در بردارنده منفعت مالی برای خواهان است. لیکن لزوما دعوای فسخ، مالی نیست ممکن است غيرمالی هم باشد. در هر حال در صورتی که دعوا مالی باشد بایستی خواسته تقویم شود، اگر خواسته غیر منقول مثل ملک، زمین، خانه و آپارتمان باشد هزینه دادرسی بر اساس ارزش منطقه ای خواهد بود.

ارسال اظهارنامه: همان طور که گفته شد حکم صادره در فسخ جنبه اعلامی دارد و منحل کننده عقد و معامله صرفا اراده ذینفع و صاحب حق فسخ می باشد از این رو اعمال کننده فسخ بایستی دلیلی مبنی بر اراده و اعمال فسخ قرارداد به دادگاه ارائه نماید که این موضوع معمولا به وسیله ابلاغ اظهارنامه رسمی صورت می گیرد.

آثار حق فسخ

آنچه در مورد دعوای فسخ گفته شد توضیح کوتاه و مختصری بود در مورد فسخ، اما مطالعه کتاب حاضر خواننده را به طور کامل با رویه عملی طرح دعوای فسخ آشنا خواهد کرد و تمامی پرسش های خواننده به نحوی در نظریه های مشورتی، نشست های قضائی و آراء ذکر شده، پاسخ داده خواهد شد.

جدول خلاصه: آثار حق فسخ

پرسش و پاسخ متداول

سوال: آیا حق فسخ همیشه منجر به فسخ خودکار قرارداد می شود؟

خیر، حق فسخ اختیاری است و برای اعمال آن نیاز به اعلام رسمی فسخ به طرف مقابل است.

سوال: چه کسی می تواند حق فسخ را اعمال کند؟

معمولا طرفی که حق فسخ در قرارداد برای او پیش بینی شده است یا در قانون برایش حق فسخ وجود دارد.

سوال: آیا پس از فسخ قرارداد، امکان جبران خسارت وجود دارد؟

بله، طرفی که به دلیل تخلف طرف مقابل حق فسخ را اعمال می کند، می تواند خسارات وارده را نیز مطالبه نماید.

سوال: آیا فسخ قرارداد باعث ایجاد مسئولیت برای طرفین می‌شود؟

بله، طرفی که حق فسخ را اعمال کرده است، می تواند مسئول پرداخت خسارات ناشی از فسخ باشد، اگر این خسارت به دلیل اعمال نابجای حق فسخ او باشد.

نتیجه گیری و سخن نهایی

حق فسخ، ابزاری قانونی و قراردادی است که به یکی از طرفین قرارداد اجازه می‌دهد در صورت بروز برخی شرایط خاص، قرارداد را فسخ کند. آثار حق فسخ، شامل زوال تعهدات، استرداد مال، پرداخت خسارت و رفع اثر قرارداد است که میزان و نحوه اعمال آن به شرایط قرارداد و قانون حاکم بستگی دارد. درک دقیق آثار حق فسخ برای هر دو طرف قرارداد، ضروری است تا از بروز اختلافات و مشکلات حقوقی جلوگیری شود. مشاوره با متخصص حقوقی در این زمینه، به ویژه در قراردادهای پیچیده، توصیه می‌شود.